CEMALEDDİN ARVASİ (PARLAKIŞIK) Kaddesallahu Sirruhu

DOĞUM YER VE TÂRİHİ İLE NESEBİ 

Van vilâyetinin "Başkal'a" kazâsında, 1894 yılında mübarek bir anneden ve âlim, tasavvufta kuvvetli ehl-i kalb bir babadan dünyaya gelmişlerdir. Babası Merhum Şemseddin Efendi, Başkale'de otuz üç yaşında vefat etmiş, kabri Başkale kabristanındadır. Seyyid Cemaleddin Kaddesallahû Sırrıhülaziz Efendi'nin dedeleri Halife Mustafa Efendi, (Rahmetullahi Aleyhimâ) Hakkâri'nin Yüksekova kazasının Sâkitan köyündendir. Neseb-i şerifleri, anne tarafından Abdülkadir-i Geylâni'ye ulaşır. Dedeleri Oniki İmâm'dan, İmâm Ali Rızâ bin Mûsâ Kâzım soyundan olup seyyid oldukları, Irâk'taki mahkeme-i şer'iyye kayıtlarında yazılı olduğu gibi, Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî'nin (Kuddisesırruh) torunu, Seyyid Abdürrezzâk Efendi'nin mübarek el yazısı ile de tasdiklidir. Cemâleddin Kuddisesırruh'un, Ali Radıyallahû Anh'a kadar bütün dedeleri, zamanlarının âlim ve faziletli insanları idiler. Birçoğu zamanının kutbu, devrinin en büyük evliyâsı ve rehberiydi. Dedeleri Seyyid Mustafâ Efendi Kuddisesırruh, Tarîkat-ı Aliyye-i Nakşibendiyye büyüklerinden Seyyid Tâhâ-i Hakkârî'nin oğlu, Seyyid Ubeydullah'ın halîfesiydi. Hanedân-ı Rasûlûllah Sallallahû Aleyhivesellem Efendimiz'in neseb-i âlîlerinden olan Arvâsî âilesi, yaklaşık yedi yüz seneden ilim ve irfan neşretmekte, en üstün insanlık meziyetlerinde numune olmakla tanınmış ve halk arasındaki ayrılıkları gidermekte, millî birlik ve beraberliği sağlamakta büyük vazifeler üstlenmiş ve bunları devam ettire gelmiş mübarek bir ailedir. Medreselerinde birçok ulema, ezkiyâ, müftü ve devlet adamı yetişmesine vesile olan bu kişilerin gayretleri sâyesinde, Türkiye'mizin doğu vilayetleri ve İran, Irak'ın sınır boylarındaki halk, Sünnîlikte devâm etmektedirler.

İLİM TAHSÎLİ VE TEDRÎSLERİ 

Seyyid Cemâleddin Efendi Kuddisesırruh, ilk ilmi tahsillerini amcası, Nakşibendî Hâlidî şeyhi, Seyyid Abdûlhakîm Efendi'nin huzurunda, Van'daki Arvasîlerin medresesinde tamamladı. Medrese usül ve tarzı üzere; Arap ve Fars dili ve edebiyatı,(ilm-i sarf, nahiv, bedî, beyân, belâğat, meânî), mantık, münâzara, vad', tefsîr, usûl-i fıkh, kelâm, tasavvuf, münâzara, İlâhî ve tabiî hikmet, fen ve matematik gibi birçok zahirî ve bâtınî ilimlerde, rahle-i tedrisini tamamlayarak, ikmal-i nûsh ederek ilm-î icazetnâmeyi aldılar. Seyyid Cemâl Efendi Kuddisesırruh, İstanbul'a teşriflerinden önce, 3 yıl Mısır'da, El-Ezher üniversitesinde Usûl-û Fıkıh okuyup fakih olarak yetişti. Ayrıca Konya'da, Mesnev-i Şerif'i tamam okudu. Akabinde de Medrestü'l Mütehassisînde Şeyhül İslam Vekili Allame Zâhidü'l Kevserî gibi birçok ulemanın derslerine iştirak ettiler. Seyyid Cemaleddin Kuddisesırruh, sonra Seyyid Abdülhakim Efendi'nin biraderi (Süleymaniye Medresesi Şafii fıkhı müderrisi amcaları) Seyyid Taha Efendi'den okumuş, sonra Van'da Seyyid Muhammed Sıddîk Efendi'den okumuşlardır. Daru'l Fünun Edebiyat Fakültesine kayıt olmuşlar ve 1926 yılında mezun olmuşlardır. Seyyid Cemâleddin Efendi, İstanbul'da iktisat tahsili de yapmışlardır. (Amcaları Seyyid Abdülhakîm Arvâsî Kuddisesırruh'un tavassutu ile Emekli Sandığında memuriyete başlamışlar) ve emekli olunca da maaş almaksızın Süleymaniyye'ye yakın, Kirazlı Mescid imam hatipliğine devam etmişlerdir. Uzun yıllar ilim neşretmiştir. Arabi ve Farisî'si pek kuvvetli idi. Mesnevi üzerinde eşsiz, derin malûmatı vardı. Cuma namazlarından önce Mesnevi-i Şerif okutmuşlardır. Mesnevi-i Şerîf'i büyük bir vukufiyetle, başta Ankaravi İsmail Rüsûhi Dede Kuddisesırruh Şerhi olmak üzere, Sarı Abdullah Efendi şerhi ve diğer şerhlerden istifade ile birkaç defa okutmuşlardır. Seyyid Cemâleddin Efendi, Kirazlı Mescid'de havas ve avam her kesime umumi sohbet ve dersler yapmışlardır. Kendileri Kenz'ül İrfan, Mesnevi, Gülistan ve Ramuzü'l Ehadis okumuşlar, tefsir ve hadis dersleri vermeye devam etmişlerdir. Ayrıca Beyazid Camisinde de kıymetli vaaz ve hutbeleri ile uzun seneler İstanbul halkını irşat etmişlerdir. Tefsirden Kadı Beyzâvî ve Haşiyeleri, Nesefî, Hazîn okutmuşlar Celâleyn Tefsîrine bilhassa önem vermişler ve derslerde bu tefsiri başından sonuna kadar okutmuşlardır. Hikmet menbaı olan bu dersleri, kayıt altına alınmıştır.

1-Tefsir Notları ESERLERİ 

Arapça 2- Hayrü'l Kelam Liseyyid'il Enâm 2.cilt Arapça On bin Hadis-i şerif içeriyor. 3- Hayrü'l Beyân Fi Ahval-i Nebiyyi Ahir Zaman Sallallahû Aleyhivessellem. Siyer ve İslam tarihine dair 2 cilt. 4- Esmaullahil Hüsnâ. 5- Kasîde-i Bürde Şerhi 6- Menâsiki Hac (Haccın Rükünlerine dair) 7- Akaid Risâlesi(Prof.Dr.Ramazan Ayvallı yayına hazırlamış Buhara Yayınlarından basılmıştır.) 8- Mesnevi'den bazı kısımların şerhi 9- Mektûbat-ı Şerif'ten Seçmeler Farsça 10- Namaz Risalesi 

AİLESİ 

Şemseddin, M. Halid ve Ahmed isimlerinden oğulları ile Lebibe, Ziba, Hasibe isimlerinde kızları ve bunların da çocukları vardır. 

VEFÂTI 

Ömrünü ilme ve milletine hizmete vakfetmiş mübarek Allah dostu 10.10.1976 da rahmet-i Rahmana kavuşmuşlar. İnnalillahi ve innâ ileyhi râciûn. Naaşı, Bakırköy'deki evinden alınıp öğlen namazına müteakip Eyüp Camii'nden kaldırılıp Eyüp Sultan mezarlığında Murteza Efendi mescidi yanındaki aile mezarlığına defnedilmiştir. Merhum Necip Fazıl Kısakürek ile mezarları yakındır. Vefatının ardından Necip Fazıl Kısakürek, "İstanbul Cemalini kaybetti'' demiştir. Cenâb-ı Hak, cümlemizi şefâatlarına nâil eylesin.

İmam Rabbani’den itibaren tarikat silsilesi

• İmâm-ı Rabbânî (Rahmetullahi Aleyh) • Muhammed Mâ'sum Fârûkî (Rahmetullahi Aleyh) • Muhammed Seyfeddîn (Rahmetullahi Aleyh) • Muhammed Muhsîn Dehlevî (Rahmetullahi Aleyh) • Nur Muhammed Bedeyûnî (Rahmetullahi Aleyh) • Mazhar Cân-ı Cânan (Rahmetullahi Aleyh) • Abdullah Şâh-ı Dehlevî (Rahmetullahi Aleyh) • Ebî Saîd Ahmed (Rahmetullahi Aleyh) • Ahmed Saîd el-Medenî (Rahmetullahi Aleyh) • Dost Muhammed Kandahârî (Rahmetullahi Aleyh) • Muhammed Osman Dâmânî (Rahmetullahi Aleyh) • Muhammed Sirâceddîn (Rahmetullahi Aleyh) • Mevlânâ Muhammed Fadl Aliyy-il-Kureyşî (Rahmetullahi Aleyh) • Şeyh Abdulğafûr El- Abbâsî el Medenî (Rahmetullahi Aleyh) • Şeyh Seyyid Cemâleddin Arvasî (Rahmetullahi Aleyh)

SİLSİLE-İ NESEBLERİ

Seyyid Cemâleddin, ibnü's-seyyid Şemseddin, ibnü's seyyid Mustafa, ibnü's Seyyid Muhyiddin, ibnü's Seyyid Muhammed, ibnü's seyyid Abdurrahman, el- Müştehir bi'l âlimü'l Arvasî ibnü's seyyid Abdullah, ibnü's-seyyid Muhammed, Şehabüddin ibnü's-seyyid İbrahim, ibnü's-seyyid Cemâlüddin, el- Müştehir bi'l-âlimü'r-rabânî, el-âlimü'ddini fi-zamanecah ve şebabe ba'de ebihi tederrese bi kemâli'l-itkân cemiü'l-ulumü'l islamiyye ibnü's-seyyid Kemâleddin, ibnü's-seyyid Muhammed, el- müştehir bi'l Kutbiyye ibnü's-seyyid Kasım, ibnü's-seyyid İzzeddin, ibnü's-seyyid Abdülaziz, ibnü's-seyyid Haci Kasım, el-Bağdadiü'l müştehir bi'l âlimü'l Bağdadî maal hitatü'l Mısrıyye fi zemani Tedrisi fi Camiü'l ezher ibnü's-seyyid Abdülcebbâr, ibnü's-seyyid Cemâlüddin, el-âlimü'ddin hali gavsü's sekaleyn Abdülkadirül Geylânî, ibnü's-seyyid Haydar, ibnü's-seyyid Abdullah, ibnü's-seyyid Kasım, el Müştehir bi'l kutbil Bağdadî fi'l kıt'atil Irakiyeti ibn ebi'l ula ibnü's-seyyid Hasanü't Tahir, ibnü's-seyyid Ebi Abdullah, ibnü's-seyyid Mansur, ibnü's-seyyid Abdülaziz, ibnü's-seyyid Nizar, ibnü's-seyyid Ma'z, ibnü's-seyyid Ahmed, ibnü's-seyyid İsmail, ibnü's-seyyid Murad, ibnü's-seyyid Mehdi, ibnü's-seyyid Abdullah, ibnü's-seyyid Hüseyin, ibnü's-seyyid Muhammed, ibnü's-seyyid Hasan, ibnü's-seyyid Ali, ibnü's-seyyid Muhammed, ibnü's-seyyid Ali Cevad, ibnü's-seyyid Musa, ibnü'l İmam Ali Rıza, ahadü'l eimmeti'l isna aşere bin İmam Musa Kazım, ibn İmam Caferüs-Sadık, ibn İmam Muhammed Bakır, ibnü'l İmam Zeynelabidin, ibnü'l İmam Hüseyin, seyyidüş-Şüheda ibnü'l İmam Ali zevci Fatımatü'z Zehrâ Rıdvanullahi teâla ecmaîn.

NASİHATİMDİR

Günah işleyince hemen kalp ile tevbe ve dil ile istiğfar eyle. Tevbeyi asla geciktirme.

Bir iş yaparken kalbin rahat etmezse, sıkılırsa, çarparsa o işi terk et.

Bütün taatlerini, ibadetlerini kusurlu bil. Hakkı ile yapamadığını düşün.

Çok yeme, az da yeme. Yemekte itidal üzere ol.

Her işte iyi niyet yap. Kalp ile hâlis, Allah-u Teâlâ emrettiği için niyet etmedikçe, hiçbir ibadete başlama.

Faydasız hele zararlı olan şeylerle vakit geçirme.

Arkadaşlarınla lüzumlu şeyleri öğretecek ve öğrenecek kadar görüş, diğer vakitleri ibadet ile kalbi temizleyecek

şeylerle geçir.

Dost, düşman herkesi güler yüzle ve tatlı dil ile karşıla, hiç kimse ile münakaşa etme. Herkesin özrünü kabul et,

kabahatlerini afv et, zararlarına karşılık yapma.

Az konuş, az uyu ve az gül.

Her işi Allah-u Teâlâ’ya havale et. Fakat sebeplerin tesir etmesini Allah-u Teâlâ'dan bekle.

Hiçbir farzı kaçırma ve geciktirme.

Hep kendini düşünme, Allah-u Teâlâ'dan başka kimseye güvenme.

Evlat ve aile ile daima tatlı sözlü ve güler yüzlü ol. Onlarla da zaruret kadar, haklarını ödeyecek kadar görüş.

Kavuştuğun halleri herkese söyleme. Makam ve servet sahipleri ile çok görüşme. Her halinde sünnete uymaya

ve bidatlerden sakınmaya çalış.

Sıkıntılı zamanlarda Allah-u Teâlâ'dan ümidini kesme, hiç üzülme.

Sıkıntılı ve ferahlık zamanlarında, halinde bir değişiklik olmasın. Varlık ve yokluk zamanları halini değiştirmesin.

Selef-i sâlihinin hallerini her vakit oku. Garipleri, fakirleri ziyaret et.

Hiç kimseyi gıybet etme, çekiştirme, gıybet yapana mani ol. “Emr-i mâruf”u ve “nehy-i münker”i, yani nasihati

elden kaçırma.

Fakirlere, mücahitlere mal ile yardım et. Hayır, hasenat yap.

Günah işlemekten çok kork. Fakirlikten korkarak hasislik yapma. Fakir olunca üzülme. Allah-u Teâlâ, servette ihsân eder.

Fakirlere ve bütün din kardeşlerine hizmet et.

Büyüklerimiz kendi nefisleri için değil din kardeşlerine yardım için çalışıp kazanmışlardır.

Mürşid'in sohbetinde, yanında edepli olmaya çalış. Ondan ancak edepli olan istifade eder.

BUNU ASLA UNUTMA…

Seyyid Cemaleddin Arvasi (Parlakışık)