Hatıralar etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Hatıralar etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Abdülhakim Arvâsî sayesinde

 *1985 yılının Kurban bayramında Hocamız, Cağaloğlu'ndaki gazete merkez binasına ziyarete gelmişlerdi. "Belki de bu birlikte oluşumuzun sonuncusu olabilir" dediler. Bunun üzerine Hasan doğar çok ağladı. Beraber resim çektirdik. O resim çekildiğinde, Enver abi Hocamız'a benim Ankara'ya gideceğimi arz etti. Hocamız bana, Efendi hazretleri'ni ziyaret etmemi emredip, selâmlarını ilettiler.

* Ankara'ya gittiğimde Efendi Hazretleri'ni ziyaret ettim. O gece Arif Güneş Abi'nin evinde, rüyamda, İstanbul'un tepelerinde milyonlarca kişi gördüm. Kendime "Maşallah, bu insanlar Hocamız sayesinde ne kadar şanslı" dedim. Arkamda duran, kendisini görmediğim bir kimseler, "Abdülhakim Arvâsî sayesinde" dediler. Sabah kalktığımda Arif Güneş'e rüyayı anlatıp, Abdülhakim Arvâsî diye birisi var mı diye sordum. " Dün ziyaret ettik ya" dedi. O zaman Efendi Hazretleri'nin, Abdülhakîm Arvâsî ile aynı kişi olduğunu anlamıştım. Enver Abi'ye rüyamı anlattım. "Hak bir rüya. Tüm nimetler bizden önceki büyüklerden bize geliyor" dedi. Sabah namazından bir müddet sonra tekrar yatmıştık. Yine öyle mübarek bir rüya görmek istiyordum. Abdestli ve sağ yanıma yatmıştım. Rüyamda Hocamız'ı gördüm. Çok güzel bir çardakta idim. Hocamız geldi ve dizlerinin dibine oturmamı söyledi. Ona pür dikkat bakarken, gözlüklerimi aldı ve bana onların yerine yenisini yapıp vereceğini ama, bunda tek bir cam olacağını söyledi. Tamamlandığında tekrar bir araya girip çay içeceğimize söz verdiler. 

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf: 13]

(Abdullah Yerebakan ağabeyin hatıralarından bir kesit)

Gönderilen selam nasıl alınır?

 "Hocamız'a birinden selâm getirildi. Hocamız, "aleyhi ve aleyküm selâm" diyerek selâmı aldılar. "Efendim aleyküm selâm denirse, sadece getirene selâm verilmiş, gönderenin selâmı alınmamış olur. Gönderenin de selâmının alınması için, aleyhi ve aleyküm selâm demelidir" buyurdular. Halbuki buna, birçok Arapça bilenin dahi riayet etmediği bir gerçektir. Bu halde bir kişiye selâm: İki erkekten gelirse, aleyhima ve aleyküm selâm; üç ve daha çok erkekten gelirse, aleyhim ve aleyküm selâm; tek kadından (meselâ annesinden veya kız kardeşinden) gelirse, aleyhâ ve aleyküm selâm; iki kadından (meselâ anne ve kız kardeşinden birlikte) gelirse, aleyhima ve aleyküm selâm; üç ve daha çok kadından (meselâ anne, kız kardeş ve haladan birlikte) gelirse, aleyhinne ve aleyküm selâm, denilmesinin icap ettiği anlaşılmaktadır.

(Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf:307)

Uşur (Öşür)

 *Hocamız bir sohbetinde uşur (öşür) mevzuunda buyurdular ki; "Anadolu'da toprak zekâtı olan uşur pek verilmiyor. Bize meyve, bulgur, yufka gibi hediyeler geliyor. Bu hediyelerin uşru verilip verilmediğini bilmediğimizden küçük bir kapla 10 parçaya ayırıyorum, bir parçasını tadına bakar mısınız, diyerek bize haftalık temizliğe gelen hanıma uşur niyetiyle hediye ediyorum."

(Hüseyin Hilmi Işık "rahmetullahi aleyh")

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf:577]

Faiz çok ince bir mes'eledir

 * Hocamız, bir sohbette buyurdular ki; " Komşuluk münasebetleri çok mühimdir. Komşu,bir demlik çay, bir bardak şeker, bir fincan kahve, tuz, un gibi şeyleri ihtiyaç halinde ödünç ister. Bunları tartarak vermek çok zordur. Komşuya 'tartalım' dense, yanlış anlaşılır, itimatsızlık alâmeti olduğundan kalbi kırılabilir. Tartmadan ödünç verilirse, komşu da aynısını geri getirmezse, faiz olur. Onun için bir Müslüman hanımına demeli ki, sen benim umumi vekilimsin, evde bulunan her şeyi tasarruf edebilirsin. Komşulardan biri bir şey isteyecek olursa hediye niyetiyle verirsin, getirirlerse hediye olarak kabul edersin. Yani hediyemiz olsun, dersin. Ödünç alıyorum, getireceğim derse, eğer getirirsen, hediye olarak kabul ederim, denmelidir. Hiçbir şey söylenmeden hediye niyetiyle verilirse o da olur. Geri getirirse, hediye olarak alınabilir." 

(Hüseyin Hilmi Işık"rahmetullahi aleyh")

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf: 576-577]

İfşa-i fahiş haramdır

Buyurdular ki: "İfşa-i fahiş haramdır. Yani, bir kabahati veya günahı olan birisinin bu işini başkasına anlatmak, o işten daha büyük bir günah işlemek olur." 

(Hüseyin Hilmi Işık "rahmetullahi aleyh")

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf:573]

Arkadaşlarımız kurtuldu. O da yakında belasını bulur

 *Bir gün Hocamız Beylerbeyi'nde bizim eve gelmişlerdi. Oğulları Abdülhakîm geldi, "Baba, [Harbiye kumandanı] Albay Talat Aydemir üç tane arkadaşımızı namaz kıldıkları için Harbiye'den atmış" dedi. Hocamız'ın renginin birdenbire değişmesini Ben orada gördüm. Çok üzüldüler. Durdular, sükût ettiler. Biz korktuk, eyvah dedik. Arkasından, "Arkadaşlarımız kurtuldu. O da yakında belasını bulur, rezil olur" buyurdular. Az zaman sonra darbeye kalkıştı; muvaffak olamayıp idam edildi.

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf:407]

(Damadı merhum Enver Ören beyin hatıralarından bir kesit)

Niçin gülüyorsunuz?

 *Bir bayramda Sarıyer'de Enver Abi'nin evinde idik. Hocamız, "Ben kurban kesemiyorum. Çünki bana kurban kesmek vacip değil. Benim kurban kesecek malım yok" buyurdular. Sonra bana dönüp "Siz kesiyor musunuz?" buyurdular. Ben de gayri ihtiyari tebessüm ederek "Hayır efendim, Ben de kesemiyorum" dedim. Benim tebessüm etmeme celallenmiş olacaklar ki, "Niçin gülüyorsunuz? Bu kurbanlar bize binek olacak. Ahirette kurban kesemediğimiz için üzüleceğiz" buyurdular.

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf: 519]

(Fatih Kebanlı ağabeyin merhum hocamız Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile hatıralarından bir kesit)

Bazen görmemek daha iyidir

 Bir arkadaş hangi kabre gitse, o kabirde yatan kimseyle konuşuyor; bir şeyler soruyor ve cevap oluyormuş. Yani Kalp gözü açılmış. Ben de Hocamız'a anlattım. "Efendim, arkadaşın hâline, şaşırdım kaldım" dedim. Onların cevabı şöyle oldu: "Bu çok özenilecek, çok istenilecek bir hal değil kardeşim. Çünkü bizim dinimiz görmeyi şart koşmamıştır, iman etmeyi şart koşmuştur. Gördüğü için kendisinde ufak bir benlik, ufak bir üstünlük gelir hepsi gider. Bazen görmemek daha iyidir." Buyurdular.

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf:390] 

(Enver Ören "rahmetullahi aleyh" ağabeyin merhum hocamız Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile hatıralarından bir kesit)

Sizden Peygamber Efendimiz'in kokusu geliyor

" Selimiye Câmii imamı Hâfız Mustafa Efendi'nin oğlu Fahreddin Duruöz Abi'ye (v. 2009) Hocamız "Sizden Peygamber Efendimiz'in kokusu geliyor" demişler. Bu da babasına sormak istemiş. Babası çok ciddi ve az konuşan bir zatmış. Bir gün hasta olmuş. Fahreddin Abi de çok hizmet etmiş. Bu arada fırsat bulup sormuş. "Evet, doğrudur. Ben kıymetini bilemez ve taşıyamazsınız diye söylememiştim" demiş. Fahreddin Abi Peygamber Efendimiz'i rüyasında görmüş. Musafaha etmişler. Peygamber Efendimiz ellerini çekmemiş. Fahreddin Abi acaba rahatsız eder miyim diye tereddüt etmiş. Uyandığında bunu Hocamız'a arz etmiş. "Sünnet-i seniyyeye uygun görmüşsünüz. Bu rüyanın sadık olduğuna delalet eder" buyurmuşlar.

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf: 484, Faruk Koca beyin hatıralarından]

Eğer beğenmiyorsan,kazadır bu,değiştir

1978 yılında bir gün Osman Osmanağaoğlu Abi'nin evinde yemekteydik. Seyyid Taha amca vardı. Hocamız Muhammed Masum hazretlerinin bir mektubundan bahsetti. Sonra bununla alâkalı bir de menkıbe anlattılar:

 "Muhammed Masum hazretlerinin huzuruna tecennün etmiş (aklını kaybetmiş) ayakları zincirle bağlı bir genç getirdiler. Babası, Muhammed Masum hazretlerinin eski talebelerinden idi. Sultan'ın yanında memur olan oğlum bir kıza aşık oldu. Öyle tutuldu ki, işini gücünü bıraktı. Gece gündüz o kızın yüzün görmek ister; bunun için ne lâzımsa yapar. Tasarruf buyursanız da, eski şuurlu haline gelse, dedi. Muhammed Masum hazretleri, oğlum bu bozuk fikri bırak. Bu lüzumsuz hayalden vazgeç. Himmetini hakikat bahçesine çevir, buyurdu. Oğlan bunun üzerine Hafız Şirâzî'den "İyiler huzuruna çıkmak bize zor bir iştir. Eğer beğenmiyorsan, kazadır bu, değiştir" mealinde bir beyit okumuş. [Der kûyi nîk nâmî mâ râ güzer nedânend. Ger tû nemî pesendî tağyir kün kazâ râ.] Muhammed Masum hazretleri bunu işitince gayet tatlı bir şekilde, kazayı değiştirdiler, buyurdu. Gencin aklı başına geldi, insani aşkı, ilahi aşka döndü. Muhammed Masum hazretlerinin müridlerinden oldu. Efendim değiştiren bizzat Muhammed Masum hazretleriydi. Dua etti. Bu, kaza-i muallak idi, kaza-i mübrem değildi,değişti" buyurdular. Hocamız bunu anlatınca tam karşıda oturan Taha Amca yerinden sıçrayarak "Efendim bizi de değiştirin, bizi de değiştirin" diye haykırdı. Hocamız (Hüseyin Hilmi Işık Efendi) "Estağfirullah efendim" diye geçiştirdiler.

[Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild,sf: 484-485, Faruk Koca beyin hatıralarından]

İSMAİL YAĞCI ABİNİN ARDINDAN

Allahü teala rahmet eylesin mekanı cennet olsun inşaallah amin. 


BİR HATIRA


Seneler önce idi. İHLAS FİNANS krizinden sonraki yıllarda. 

Tam senesini hatırlamıyorum.


O tarihte İstanbulda oturuyorum işimde orada idi.


İstanbul'dan Afyona gelmiştim. Oradan da ilçem SİNANPAŞA’ya doğru yola çıktım. 

Afyon - Antalya kavşağından ilçeye gitmek için döndüğümde yolun sağ tarafında elinde kocaman tekerlekli bir valizle biri bekliyor. Baktığımda önce gözlerime inanamadım. 

Bu kişi Rahmetli İsmail Yağcı abi idi. Hemen yolun sağına yanaştım. Arabadan indim selam verdim elini öptüm. O öptürmek istemedi ama ben çoktan öpmüştüm. 

Hemen kendimi tanıttım.

(Beni İstanbul'dan ismen bilmese de sima olarak tanıdığı, bildiği için hiç yabancılık çekmedi.)


Dedim, "İsmail abi hayırdır ne oldu abi? Niye burada tek başınıza bekliyorsunuz. Sana nasıl yardımcı olabilirim? Ben ilçeme gidiyorum sizi orada misafir edeyim, ev de çok müsait buyurun gidelim" dedim.


- Fuat abi! Allahü teala razı olsun çok teşekkür ederim. Ben buradan otostop yapıp bir kamyoncuyla yola devam edeceğim. İnşaallah şimdi biri gelir. Burdur - Isparta oralara çekime gitmem gerekiyor. Vazife aksamaz, dedi. İnşaallah başka zaman Afyon’a bir çekim nasip olursa sana o zaman misafir olurum, dedi.


- Abi gözünü seveyim ne otostopu ne kamyonu? Sen bütün çekimlere özel bir araba ile gitmiyor musun? Buraya kadar da otostopla mı geldin? Araba nerede, şoförün yok mu bu nasıl iş? dedim. 


Rahmetli hafiften tebessüm etti. 


- Fuat abi biliyorsun müessesenin durumu malum. İHLAS Finans darbesinden sonra sıkıntı çok büyük oldu. Çekimler için özel araba şoför şu bu sırası değil. 

Zar zor çekimler için üç-beş kuruşluk sponsor bulabiliyoruz onu da yoldu, akaryakıttı, oteldi buralara harcarsak müesseseye hiç katkımız olmaz. Bu sebeple uzun zamandır yurtdışı hariç yurtiçinde hep böyle hareket ediyoruz, dedi.


- Allahü teala razı olsun abim o zaman benim vaktim müsait sizi Burdur’a,  Isparta'ya ben götüreyim çorbada bu seferlik benim de tuzum olsun, dedim. 


- Fuat abi ne farkeder senin araba da mazot, benzin neyse yakmıyor mu? Sen de bunlara para vermiyor musun? Sen illa bir şey yapmak istiyorsan o mazot, benzin parasını finans ödemesine gönder. Bu daha hayırlı olur. Beni de daha çok memnun etmiş olursun. 

Hem şimdi bir kamyona binince varacağım yere gidene kadar kamyoncuya ehli sünnet itikadını, hizmetleri, büyükleri, dilimin döndüğü kadar anlatırım. Valizimde de kitaplar var onlardan hediye ederim bir kişi daha nasiplenmiş olur. Allahü teala senden razı olsun hadi sen yoluna devam et! Ben birazdan giderim zaten dedi. 


Ne kadar ısrar ettimse razı olmadı. 

Tekrar müsafaha ettim arabama mecburen bindim. Hafiften yürüdüm. Bir taraftan da aynadan İsmail abiyi takip ediyorum. Gerçekten az biraz yürümüştüm bir nakliye kamyonuna el etti. Kamyoncu durdu. İsmail abiyi aldı. Yola devam ettiler. 


Allahü teala rahmet eylesin mekanı cennet olsun. İşte, bu Büyüklerimiz bu yola böylesi fedakarlıklarla hizmet ettiler. O yaşına rağmen hiç durmadan hep hizmet etti İsmail abi... 


Şimdi mükafat zamanı... Allahü teala Peygamber EFENDİMİZİN Sallallahu aleyhi vesselam ve büyüklerimizin şefaatına kavuştursun mekanı cennet olsun inşaallah amin.


Hakkınızı helal edin abiler!

İsmail abi ile bir anımı sizlerle paylaşmak istedim. 


FUAT ÖZCAN

AFYONKARAHİSAR

GÜRBÜZ TANRISEVDİ

Ankara İlahiyat fakültesinde talebe iken 1973 yılı başlarında hiç tanımadığım halde Abdülhakîm Arvâsî Hazretlerini rüyamda gördüm. Mübarek yüzleri bana dönük olarak mihrapta sarıklı cübbeli şekilde dizüstü oturuyordu. Ben yaklaşınca tepeden tırnağa nur haline dönüştü. Bu rüyamı ilk olarak hocam Orhan Karmış Bey'e anlattım. Çok sevindi, boynuma sarılıp " Ne güzel rüya görmüşsün, Allahü teâlâ mübarek etsin" deyince rüyanın kıymetini anladım. Sonradan Efendi hazretlerinin resmini görünce, yakînim arttı. 1977 yılında Orhan Karmış hocamı evinde ziyaret ettiğimde bana Arapça ve Farsça karışık Mektubat kitabı ile Türkçe tercümesini hediye etti. Kitabın mütercimi olan Hüseyn Hilmi Işık Efendiyi sorduğumda, "ilmine ve büyüklerimize, bilhassa Abdülhakîm Arvâsî hazretlerine bağlılığına güvendiğimiz bir büyüğümüzdür" dedi.

1979 senesinde Diyanet İşleri Başkanlığınca açılan müftülük imtihanını kazanarak Bilecik Pazaryeri'ne tayinim çıktı. Orhan Karmış hocam, orada çok tanıdıklarının olduğunu söyledi ve beraber gittik. Oradaki tanıdıklarından Merkez camii imamı Zülfü Ak hocanın babası Şerefeddin Ak Hoca efendiyi ziyarete evine gittik. Sohbet esnasında Şerefeddin Hoca, Hilmi Bey'in evinde 1 hafta 10 gün kadar misafir ile kaldığından bahsetti ve bazı hatıralarını anlattı. Subay iken kendilerini götürecek arabanın geliş saatinden 3-5 dakika önce hazır olurlar; şoförü bekletip kul hakkı geçmesin diye önceden inip beklerlermiş. Bir gün beraber durakta beklerken, tekrar koşarak eve dönmüşler. "Efendim evin elektriğini kapamayı unutmuşum. Eve vardığımda hâlâ yanıyordu. Fuzuli yanması israftır. İsraf ise haramdır. Sizi bekletmemek için de koşarak gidip geldim" buyurmuşlar.

Pazaryeri'nde hemen her gün beraber gezen 5 genç vardı. Bunlar, aralarında hangi ilmihal isabetli ise ona uyalım diye konuşmuşlar. Bunlardan birisi annesinden, uzun seneler namaz kılmayanların kaza namazlarını nasıl kılacağını ve nasıl bitireceğini müftüye sormasını istemiş. O da bizim ev sahibi hanım'a söylemiş. Yaşlı bir hanımdı; gelip bana sordu. Ben de kütüphaneye gittim. Elime Hüseyn Hilmi Işık'ın Tam ilmihal kitabı geçti. Kaza namazları bahsini okuduğum zaman, Abdülhakim Arvasi hazretlerinden hürmet ve övgü ile bahsettiklerini görünce, kendilerine sevgi ve hürmetim çok arttı. Akabinde kendileri ile nasıl tanışırım, nasıl konuşurum, nasıl irtibat kurabilirim, diye düşünmeye başladım. Zülfü hocaya Hüseyn Hilmi efendiyi tanıyıp tanımadığını sordum. Tanıdığını söyledi. Beni de tanıştırmasını istedim. Kabul etti.

Ertesi günü Zülfü Hoca ile birlikte İstanbul'a gittik. Cağaloğlu'nda Türkiye gazetesinde Enver abi ile tanıştık. Ziyaret talebimizi ilettik. Telefonla randevu için konuştular. "Efendim hocamızın selamları var; hoş gelmişler. Memleketlerine dönsünler. İnşallah en kısa zamanda görüşeceğiz, buyurdular" dedi. Bunun üzerine ısrar ettik. Bir daha gelme fırsatı bulamayacağımızı arz ettik. Enver abi tekrar telefonla evi aradı. Aynı şeyi söylediler. Yatsıyı kıldık. Şiddetli bir yağmur başladı. Elektrikler kesildi. Boynumuz bükük otobüsle dönüyoruz. Boğaz köprüsü'nden geçerken gökyüzü açılmıştı; ay ve yıldızların denize aksi çok güzel bir manzara teşkil ediyordu. Cam kenarında mahzun denizi seyrederken gözümün önüne Abdülhakim Arvasi hazretlerini getirerek Hilmi bey hocamızdan sitem etmeye başladım. " Efendim sizin talebiniz olduğunu ve sizi çok sevdiğini söylüyorlar. Bir kerecik görüşseydik, konuşsa idik, ne kaybederlerdi?" diyordum.

Aradan yaklaşık 15 gün geçti. Bir Perşembe günü öğle yemeği için eve gelmiş idim. Tam o sırada yola bakan dış çatal kapı çalınmaya başladı. Koşarak kapıyı açtım. Karşımda önceden tanıştığımız Türkiye gazetesi Bursa müdürü Saim Şensöz abi duruyordu. " Haydi ceketini giy, gidiyoruz" dedi. Ara sokaklardan Zülfü hocanın evine giderken, hocamız ve Enver abinin geldiğini, bizi beklediklerini söyledi. Evden içeri girince selam verdim. Hocamız ve Enver abi, Zülfü Hoca ve onları Bursa'dan Pazaryeri'ne getiren havlucu [Nihad] abi ayağa kalktılar. Yaşlı olduğu için Şerefeddin Hoca kalkmadı. Hocamızı normal kıyafette görünce şaşırdım. İlahiyatta okuduğum devrede duyduğum tarikat şeyhlerini sakallı, cübbeli, sarıklı, ellerinde 99'luk tesbihle hayal ederdim. Böyle birisi yerine, emniyet ve itimat telkin eden, hürmet ve tevazu içinde bir zat gördüm. " Hoş geldiniz efendim" sesini işitmemle, muhterem Enver abinin arkadan işareti ile görüştüğüm kişinin Hilmi bey hocamız olduğunu anladım. Ellerini öpmeye uzandım; ellerini çektiler. " El öpmek yok. Musafaha ederek sarılalım" buyurdular. Sonra "Biz sadece sizi ziyaret için geldik. Aslında ziyaret için sizin evinize gelecektik. Fakat gören olur da müftünün evine gelmiş diye dedikodu yapmalarını, fitne çıkarıp sizi üzmelerini istemedik. Onun için sizin buraya gelmenizi arzu ettik. Kusurumuza kalmayın efendim" buyurdular. Ben de "Gönlünüz rahat olsun. Sizleri görmek bizlere yeter efendim" dedim. Ardından hafif bir sesle, " Biz öyle bir gelişle geldik ki sormayın efendim. Emir üzerine geldik. Ama bundan sonra bize dair şikayetlerinizi Efendi hazretlerine değil de, bize bildirirseniz çok memnun oluruz" buyurdular.

Sonra oturduk. Yanlarına beni oturttular. Ben hayretler içindeydim. Çünkü o geceki halimi kimseye anlatmamıştım. Günler sonra bir ziyaret sırasında Saim abi anlattı: "Hocamız Enver abi ile Bursa'ya gelmişti. Öğleden önce havlucu Nihad abinin arabası ile Bursa'yı dolaşıyorduk. Öyle bir yol ağzına gelindi ki hocamız "Bu yol nereye gider?" diye sordular. Ben de Bilecik'in Pazaryeri'ne gider"dedim. "Arabayı o cihete çevirin, Pazaryeri'ne gidiyoruz" buyurdular. "Emredersiniz efendim" dedik. Ama bir şey anlamadık. Sonra "biz oraya bir şikayet üzerine gidiyoruz" buyurdular. O zaman anlamadığımız ve sebebini sormadığımız meseleyi şimdi sizden öğrendik" dedi.

Sohbet edildi. Öğle namazı kılındı. Yemek yendi. İkindi namazı kılındı. Akşama bir saat kalana kadar takriben 6,5 saat sohbet ettiler. Bu esnada sanki konuşulmadık hiçbir mevzu kalmadı. İmandan, itikattan, kıyamet hallerinden, ibadetlerden, alimlerden, evliyadan, din ve devlet hainlerinden, ilm-i siyasetten ihtiyaç duyulan her şey konuşuldu. Ankara ilahiyat fakültesinden Orhan Karmış hocanın talebesi olduğumu duyunca, "Orhan bey, çok zeki, akıllı ve uyanık birisidir. Onun hizmetleri dalga dalga gidecektir. O, hizmetlerde kimi seçeceğini, kiminle konuşacağını çok iyi bilir. Biz kendisini çok seviyoruz; kendisinden ve hizmetlerinden de razıyız. İnşallah, Allah da razı olur" buyurdular. Bunu sonradan Orhan abiye ilettim, çok sevindi.

Soyadımın Tanrısevdi olduğunu duyunca, "Efendim Tanrı kelimesi hiçbir zaman Allah lafzının yerine geçmez. Tarihte insanların yeryüzünde bir sürü tanrılar ve tanrıçalar edindiklerini biliyorsunuz. Mısır tanrıları, Yunan tanrıları gibi. Onun için siz mümkünse, Tanrısevdi soyadınızı Allahsevdi diye çeviriniz" buyurdular.

Kayserili olduğumu söyleyince "Kayseri'de İmamı Rabbani hazretlerinin Şarki Türkistan'dan göç yoluyla gelen muhacir torunları vardır. Halilhan hazretleri ve kardeşleri çok kıymetli insanlardır. Halilhan hazretleri, hem İmâm-ı rabbani hazretleri'ne vücut olarak çok benzer; hem de Allahu Teala indinde duası çok makbul bir zattır. Kayseri'ye gittiğinizde onu hem ziyaret edin, selamlarımı kendilerine bildirin; hem de duasını alın" buyurdular. Ben de yedek subay olarak askerlik yaparken, izne ayrıldığım bir zamanda bir arkadaşımla ziyaretlerine gittim. Yanlış hatırlamıyorsam damatları Abdülaziz abinin evlerinde kalıyorlardı. Dışarıda kendilerine Halilhan amcayı ziyaret etmek ve dualarını almak istediğimizi söyleyince kabul ederek evlerine çıkardı. Halilhan amca hasta olarak yatakta yatıyorlardı. Ellerini öpüp yatağının yanına oturduk. Onlar damadından başının altına ve sırtına yastık koyarak kendilerini doğrultmalarını istediler. Mübarek elleri dua alemine açık, iki gözü iki çeşme ağlaya ağlaya çok uzun dua ettiler. Konuşmalarını damatları bize izah ediyordu. Sonra bize dönerek " İçinizde Hüseyn Hilmi Bey hocaefendiyi tanıyanınız var mı?" diye sordu. "Efendim ben Hüseyn Hilmi Bey Hoca efendi'yi tanıyorum. Size çok çok selamları var. Bizim sizi ziyaret etmemizi ve müstecap dualarınızı almamızı emir buyurdular" dedim. Bunun üzerine Halilhan hazretleri buyurdu ki "Hayır efendim, iş öyle değil. Ben çok yalnızım ve halim çok perişan. Beni yalnız bırakmasınlar, elimi boşlamasınlar, beni dualarından eksik etmesinler, kendilerine selamlarımı söyleyin" buyurdular. Sonra biz de Halilhan hazretlerinin ellerini öperek ve konuştuklarını da bize tercüme ederek söyleyen damatlarından da izin isteyerek yanlarından ayrıldık.

Zülfü hocanın evindeki sohbette buyurdular ki: "ilahiyat fakültelerindeki profesörlerin bazıları büyük imamlarımıza dil uzatırlar. Mesela İmam-ı Gazali hazretleri için "Fazla bir şey bilmiyordu. Zaten kendisi de bir şey bilmediğini ve bildiklerinin bilmediklerinin yanında bir hiç olduğunu söylüyordu" diyerek küçümsemeye ve onun tevazuundan dolayı söylemiş olduğu sözlerini nefisleri ve kibirleri için senet kabul ediyorlar. Yazdıkları eserlerini bütün İslam alimleri sözbirliği ile doğru ve sıhhatli bilmiştir. Yazdıkları eserlerin sahifelerini ömrüne bölmüşler; her gününe 18 sahife düşmüş. Ona bir şey bilmiyordu, yani cahildi demek, kendi cehlini ortaya koymaktır. Bu sözü bilmeden, tanımadan söylüyorsa ahmaktır; eğer bilerek söylüyor ise haindir. İmâm-ı Gazali hazretleri aklı o kadar açtılar ve akıl çemberini o kadar büyüttüler ki tıpkı bir havuza, bir göle bir taş attığımız zaman hemen düşen noktanın çevresinde bir su çemberi ile teşekkül eden su dalgaları gibi. O halkanın içini insanın bildiklerini kabul edin. Dairenin dışını da bilmedikleri kabul edin. İlk dalgada teşekkül eden o küçük dairede, bildiklerinin yanında bilmediklerini küçük görürler. Ama dalgaların sayısı artıp da daire büyüyünce, bilmediklerinin daha fazla olduğunu anlarlar. İşte İmam-ı Gazali hazretleri O daireyi o kadar büyütmüştü ki, bilmediklerinin yanında bildiklerinin bir hiç olduğunu anladı ve böyle söyledi. Abdülhakim Arvasi hazretleri buyurdular ki, İmam-ı Gazali hazretlerinin bütün eserleri çok kıymetlidir. Bütün alimlerin sözbirliği ile hepsi doğru ve yüksektir. Sadece İhya kitabının sahifelerini bir gayrimüslim severek çevirse, Müslüman olmakla şereflenir."  Bunları dinleyince, kendisini alim zanneden bazı profesörlerin cahilliklerini, ahmaklıklarını ve hainliklerini anladım.

Orada buyurdular ki, Adnan Menderes, en büyük ve şiddetli zulümlere uğradı. Asılarak şehid edildi. Tek bir suçu vardı, O da Müslüman olmaktı" buyurdular ve gözyaşlarına hakim olamadılar.

Güneş batmadan önce yenen akşam yemeğinde beni yanlarına; Enver abiyi de karşıya oturttular. Yemek sırasında elma ve armutları soydular, böldüler; bir kısmını bana uzattılar. "Buyurunuz, yiyiniz efendim" buyurdular. Ben o günlerde " Emir, edepten üstündür" ölçüsünü bilmediğim için, "Estağfirullah, özür dilerim, ah keşke ben soysaydım, şimdi siz buyurun efendim" deyince, tekrar "Efendim buyurun. Abdülhakim Arvasi hazretleri sofrada bize böyle yedirirlerdi" buyurunca, ikinci bir hataya düşmeyeyim diye Enver abi yememi işaret ettiler. O zaman uzattıklarını aldım ve yedim.

Mevlana Halid Hazretleri'nin büyüklüğünü anlattılar. İtikadname kitabını tercüme edip İman ve İslam adıyla bastırdıklarını anlattılar. Seâdet-i Ebediyye kitabı ilk basıldığında bir nüshada Mahmud Efendi'ye götürdüklerini, çünki Farsça bilmediğini; fakat "bildiğim şeyler, bir gence verin de istifade etsin" diyerek kabul etmediğini anlattılar. Bir müddet sonra Mahmud efendinin hocası Dursun efendi ile karşılaştıklarında, ona takdim ettiklerini; onun da "Abdülhakim Arvasi hazretlerini biz çok severiz. Hediyenizi kabul ediyorum. Ama kitabınızı okuyamam. Çünkü Latin harfleri ile okumayı bilmiyorum. Ama bereketlenmek için hediyenizi kabul ederim" dediğini ve teşekkür ettiğini anlattılar. 

Pazaryeri'nde imamın ya da müezzinin vakit ezanlarını çıplak sesi ile yüksekten ya da minareden okudukları cami olup olmadığını sordular. " Evet efendim. Hoparlörü bozulduğu için tepedeki camide vakit ezanları minareye çıkarak okunuyor" dedim. "Elhamdülillah bu memlekette sünnete uygun ezanı okunan bir caminiz var. Mümkün ise bu caminin hoparlörünü yaptırmayın" buyurdular.

Orada anlattılar: "Peygamberimiz Aleyhisselam buyurdular ki; "Ey eshabım, sizler ibadetin onda dokuzunu yapıp birini yapmazsanız helak olursunuz. Ahir zamandaki ümmetim onda birini yapıp dokuzunu yapamasalar kurtulurlar" buyurdu. Burada kastedilen cehennem değildir. Cennet'te tenzil-i rütbe demektir. Bu tenzil-i rütbe, Eshab-ı kirama o kadar ağır gelecektir ki, Cehenneme gitmekten daha acı olacaktır. Yoksa Eshab-ı kiramın biiznillah Cennetliktir. Zira Hadis-i şerifte buyuruldu ki; benim eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız uyun doğru yolda olursunuz."

Buyurdular ki, "Tesbihlerde adedi, Peygamberimiz Aleyhisselam tarafından nasıl bildirilmişse o kadar okumalıdır. Noksan veya fazla söylemek, tabir yerinde ise telefon numarasını noksan veya fazla bir rakam ile aramak gibidir. O takdirde görüşmek mümkün olmaz. Veya bir para kasasının anahtarındaki diş sayısı bir fazla yahut bir eksik olması halinde kasa açılamadığı gibi. Bunun gibi tesbihler de hedefine ulaşamaz."

Orada anlattılar: "Abdülhakim Arvasi hazretleri buyurdular ki, "Osmanlı'yı sevmek imanın şartından değildir, ama Osmanlı'yı sevmeyenin imanından şüphe edilir". Tek parti zamanında Osmanlı arşivleri Bulgaristan ve Romanya'ya kamyonlarla kullanılmış kağıt olarak gönderilmişti. O kamyonlardan dökülen birkaç tanesini de hatıra olarak saklamak için ben almıştım."

Yine anlattılar: "Diyanet İşleri, Seâdet-i Ebediyye kitabımızda güya kendi akıllarınca noksanlar veya hatalar olduğunu rapor ettiler. Oradaki raportörleri tanıyan kardeşlerimiz, heyette sarhoşların olduğunu da söylediler. Biz de halka diyaneti kötülememek için, bu raporu belli kişilerin kasıtlı olarak verdiğini ifade etmek üzere, buna cevap olarak yazdığımız kitapçığın adını Yüz karası koydum. Onlar "Anlaşılan Hilmi bey bunu bizim için yazmış' diyorlarmış."

Sohbet bitip ayrılma zamanı gelince "Efendim biz bu güzel sohbetten sonra müsadelerinizi isteyelim" buyurdular. "Hay hay efendim" dedim ve sarılarak musafaha ettik. Alt kata inip çıkış kapısına yaklaşınca, "Siz dışarı çıkmayın efendim, gören olur. Biz gittikten sonra fitne fesatla sizleri üzerler" buyurunca, "Efendim hiç mühim değil. Hiçbir kimse benim umurumda değil" dedim. "Efendim siz yine de içeride kalın" buyurunca, yanımdaki Zülfü Hoca sessizce kulağıma eğilerek "Hocam yeter artık, emirlerine uy" dedi. Kapıdan dışarı çıkmadım. Eşikten içeride arabalarına bininceye kadar arkalarından bakmaya başladım. Sanki yüreğimden bir şeyler koptu. "Ya Rabbi, bu dayanacak bir ayrılık değil. Ah keşke bir kere daha sarılabilseydik" diye geçirdim. Kapıdan en az 10 metre mesafedeki arabanın arka koltuğuna oturmak için sol ayaklarını içeri atmışlardı ki, vazgeçip süratlice kapıya doğru geldiler. " Efendim kalplerimizi kalplerimizin üzerine koyup sarılarak bir daha musafaha edelim" buyurdular. O zaman dünyalar benim oldu. Ne kadar uzak olsak da onların murakabesi altında olduğumuzu anladım.

Memleketim olan Çukur'da [Özvatan] sevdiğim bir arkadaşın babasını görmüştüm. Sohbet esnasında, "Almanya'da bir cami imamı bana, Seâdet-i Ebediyye'nin ilk baskısını getirdi. Bu kitap Hüseyn Hilmi Işık'ın kitabı değilmiş. O kitabı başkası yazmış. Kendisinin matbaası olduğu için, o adamın ismini sildirerek kendi ismiyle basmış, diye anlattı" dedi. Ben bu mevzuyu her ne kadar tam olarak bilmesem de, "kendileri subay olduğu için müstear isim kullanmıştır; sen o ismi görerek eseri başkasının zannetme" dedim. Bunu ve başka mevzuları görüşmek üzere Enver abiyi ziyarete İstanbul'a gelmiştim. Enver abinin Bursa'ya gittiğini duyunca vapurla Bursa'ya geçtim. Burada önceden tanıştığım Pazaryerili arkadaşlarla karşılaştım. Birlikte yolda yürürken karşımızda yaşlı ve yorgun vaziyetteki zatın Seyyid Zeynelabidin Işık olduğunu söylediler. Karşı karşıya gelip de selamlaşınca ellerinden öptüm. "Akşam falan yerde Enver abinin sohbeti olacak; siz de gelin" buyurdu. Oraya gittik. Çok kalabalıktı. Enver abi sonradan gelenlere yer gösteriyor; onlar biz burada rahatız, diyerek yerlerinden kıpırdamıyordu. Bir ara Enver abi, "Bir dakika abiler" diyerek sohbeti kesti ve "Zeynelabidin abi!" deyince, "Buyur Enver abi!" dediler. "Zeynelabidin abi dizime otur desem oturur musun?" diye sordu. "Hemen otururum efendim" buyurdu. "Omuzuma otur desem oturur musun?" diye sordu. "Hemen otururum" dedi. "Niçin oturursunuz?" deyince, "Emir edepten üstündür efendim" buyurdu. "Duydunuz mu arkadaşlar" diyerek sohbete başladılar. Sohbet bittikten sonra çoğu arkadaşlar vedalaştı. Enver abi ayakta etrafında da on, on beş arkadaş kalmıştı. Seyyid Zeynelabidin abi ve diğer yaşlı arkadaşlar mutfak balkonu tarafına çıkmıştı. Zeynelabidin abi dışarıdan "Evladım bana bakar mısın?" deyince, üç dört arkadaş "Ben mi efendim?" diye sordu. Hepsine hayır dedikten sonra sıra bana gelince, "Evet, Sen buraya gel evladım" buyurdu.  Yanlarına vardım, ellerini öptüm. "Ben kimim, beni tanıyor musunuz?" diye sordu. Ben de önceden duyduğum için "Esseyyid Zeynelabidin Işık abisiniz" dedim; sonra da abi dediğime utanarak "amcasınız" dedim. "Evet evladım, ben oyum. Size bir hatıramı anlatayım. Hocamız Seâdet-i Ebediyye kitabını yazıp da bastırma zamanı gelince bizim evimize geldiler. Efendim biz Seâdet-i Ebediyye kitabını sizin isminizle bastırmak istiyoruz" dediler. Ben de dedim ki "Efendim nasıl olur, içinde benim bir cümlem, bir kelimem, bir harfim dahi yok. Ben nasıl olur da sahiplenebilirim, insanların yüzüne nasıl bakarım, soranlara ne derim" deyince, " Üzülmeyin; sizin isminizle bastıralım" buyurdular. Emir edepten üstündür mucibince peki dedim. Bu şekilde bize şeref verdiler" buyurdu ve Enver abinin kendisine takılmasının hikmetini izah etti. Böylece 15 gün önceki o konuşmanın cevabını birinci ağızdan almış oldum.

1982 veya 1983 senesiydi, Ankara'da Seyyid Garbi Bey amcayı Keçiören'deki evinde ziyarete gitmiştim. Bana silsile-i aliyye tablosu hediye etti. "Seyyid Fehim hazretlerinin halifesi kim? " diye sordum. "Elbette Abdülhakim Arvasi hazretleri" dedi. "Burada niye yazılmadı?" deyince "Fitne çıkmasın diye yazılmadı" dedi. "Peki onun vekili kimdi?" diye sorunca, "Hüseyn Hilmi Bey hocamız" dedi. Sonra da ilave etti: "İslamiyet'e ve Ehl-i sünnete hizmette yeryüzünde İhlâs'tan bir ikincisini bulamazsınız."

1984 veya 1985 senesiydi. Bir akşam hocamızın evine gittik. Üst katta oturduk. Orada 5 arkadaş vardı. Kendileri çay getirdiler. Limonlu çay içtiler. "Ben çayları limonlu içerim; sıhhate daha faydalı" buyurdular. Karşımdakilerden biri de bir tarihçi abi idi. Hocamız uzun uzun tarihi malumat anlattılar. Sultan Vahideddin'den ve İstanbul'un işgalinden bahsettiler. "Bunları unutmayın, ileride size lazım olur" buyurdular. Konuşurken gözlerini açmazlardı. Ben öteden beri yüzlerine doya doya bakmak isterdim. "Buyurun" deyince ben karşılarına oturdum. "Sizin buraya yanıma oturmanızı istiyordum ama siz oraya oturdunuz" buyurdular. "Geleyim efendim" dedim. "Olsun orası da güzel oturun" buyurdular. "Dünya sultanları, Cumhurreisleri gönül sultanlarının ayaklarına gelir. Kenan Evren de yarın Enver bey'i ziyaret edecekmiş" buyurdular. "Çoğunuz gidecek, yolcusunuz, işleriniz var. Fazla uykusuz kalmayın" buyurdular. Hatta o tarihçi abi "Güzel şeyler öğreniyoruz; uykusuzluk bizim için mühim değil" deyince biraz daha konuştular.

(Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile Hatıralar,1.cild, sf: 539-545)

Bir müslimânın mukîm iken, nemazlarını cem’ etmesi

Mübarek Hocamız,[Hüseyn Hilmi Işık Efendi] kitâblarını yazmaya başladıkları senelerde, Tam İlmihal Se’âdet-i Ebediyye kitâbımız, küçük bir kitâbcık idi. Hocamız, müslimânların sorularına, İslâm âlimlerinin kitâblarından verdikleri cevablarını, Tam İlmihal kitâblarına da yazdılar. Hocamız ömürlerini vererek hazırladıkları, 1248 sayfa, büyük boy ciltli, muazzam bir eser meydana getirerek, cümle müslimânlara ve müslimân olmayanlara da müslimân olmaları için hediye etdiler. Son olarak 147 ci baskısı yapılan böyle bir dîni ve ilmî eserin, belki bir daha benzeri yazılamayacak. Rabbimiz hepimizi Hocamızın şefâatlerine kavuştursun inşâallah.

Bir müslimânın mukîm iken, nemazlarını cem’ etmesini, yâni iki nemazı birleştirmesini; 1965 senesinde, üniversitede iken Hocamıza sormuştuk. Sorumuz şöyle idi “Hafta da iki gün akşamları, resmî lisân kurslarımız oluyor. Akşam nemazımızdan evvel başlıyor, yatsı nemazımızdan sonra bitiyor. Yoklamada bulunmayanı, o sömestreyi tekrarlatıyorlar. Nasıl hareket edelim Efendim” diye yazmıştık. Hocamız evlerine davet etdiler. Bize, "siz niçin okuyorsunuz” diye sordular. Biz sustuk. Onlar cevab verdiler; “Bir meslek sahibi olmak için değil mi? Evet efendim dedim. Sonra ne olacak buyurdular? Hocamız devam ederek; Evleneceksiniz, çocuklarınız olacak, işte onların rızkını kazanmak için çalışacaksınız. Biz mûteber kitâblardan araştırdık. Yalnız Hanbelî mezhebinde, “mukîm iken, çoluk çocuğun rızkını kazanmak için veya herhangi bir sebebden, meselâ doktorun ameliyatının geç bitmesi gibi” nemaz kılınamayacak olursa; Ahmed Bin Hanbel “rahmetullahi teâlâ aleyh” hazretlerinin ictihâdına göre, nemazlar cem edilir. Yâni Hanbelî mezhebi taklid edilir kardeşim” buyurmuşlardı. 

Tam İlmihal kitabımızın 203 cü sahifesinde; “Nemâzı kılmak için işlerinden ayrılmaları mümkin olmıyanların, bu nemâzlarını kazâya bırakmaları, Hanefî mezhebinde câiz değildir. Bunların, yalnız böyle günlerde, (Hanbelî mezhebi) ni taklîd ederek, kılmaları câiz olur. Cem’ ederken, öğleyi ikindiden ve akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci nemâza dururken, cem’ etmeği niyyet etmek, ikisini ard arda kılmak ve abdestin, guslün ve nemâzın hanbelî mezhebindeki farzlarına ve müfsidlerine uymak lâzımdır” yazılıdır.

Osmân Nûrî Osmânağaoğlu

Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile hatıralar kitabı çıktı

Ekrem Buğra Ekinci'nin hazırladığı 2-ciltlik "Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile hatıralar" adlı kitap çıktı. Kitabı bağlantıya tıklayarak İhlas vakfı yayınlarından satın alabilirsiniz. Kitapta Hüseyn Hilmi Işık Efendi'nin talebelerinin merhum hocaları Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile birlikte yaşadıkları hatıralar yer almaktadır. 

Kitabı satın almak için lütfen aşağıdaki bağlantıya tıklayın.

"Hüseyn Hilmi Işık Efendi ile hatıralar"

Hilmi, sen bu şarkıyı dinledin mi?

Mübarek Hocamız, bize teşriflerinin bir defasında anlatmışlardı. Efendi Hazretleriyle, Mübarek Hocamız, Eyüb’den dergaha beraber çıktıkları bir zamanda, dergaha yaklaşınca, Piyerloti çay bahçesinde, gramofondan bir kadının şarkı söylediğini duymuşlar. Bir müddet sonra, Efendi hazretleri Hocamıza sormuş “Hilmi, sen bu şarkıyı dinledin mi?”. Hocamız hemen ”hayr efendim, dinlemedim” demişler. Efendi Hazretleri “Ben dinledim, fekat nağmelerini değil, sözlerini dinledim. Sözleri tam benim hâlime göre” buyurmuşlar. Mübarek Hocamız “Efendinin hâtırası olarak, biz bu şarkının sözlerinin ilk iki satırını, İslâm Ahlâkı kitabımıza koyduk efendim”. (40 ncı sahifede)

Şarkının sözleri şöyle;

Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben hâlime,

titrerim mücrim gibi, bakdıkça istikbâlime!

Perde-i zulmet çekilmiş korkarım ikbâlime,

titrerim mücrim gibi, bakdıkça istikbâlime!

Hocamız devam ederek “Bir gün dergaha gitmişdim. Dış kapıya vardığımda, şadırvanın yanında, Efendi ile bir bey ayakda konuşuyorlardı. Hemen kendimi göstermemek için kapının arkasına geçdim. Seslerini duymuyordum. Bir müddet sonra bu bey ayrıldı. Efendi hazretleri, benim geldiğimi görmüş ve “Gel Hilmi gel. Bu bey benim akrabamdır. Akrabadan gelen sıkıntıya katlanmakdan başka çare yoktur” buyurdular.

Osmân Nûrî Osmânağaoğlu

İmânla gitdiği iyi oldu

 Ona herhâlde uygun vaktde geldim. Salon kalabalık değildi. Arkası sokak tarafında olarak ehibbâdan Abdülkâdir Beğ amca oturuyorlardı. Hemen tam karşılarında idim. Hocamız içeriye girdiler. Oturmamışlardı. Abdülkâdir Beğ Amca merhûm: "Hilmi Beğ, Sa'îd Nûrsî de vefât etdi. Kadir günü vefât etmesi onun kemâline alâmettir"dedi. Hocamız o sırada ayakda idi, bir iş için dışarıya çıkmış, sonra içeri girmişlerdi. Ehibbâdan birinden böyle bir söz sadır olmasına esef eder bir tavırla: "Hayır efendim, pek kemâline delâlet etmez, ama îmânla gitdiği iyi oldu" tekrârlayarak ve üstüne basarak, "îmânla gitdiği iyi oldu efendim" buyurdular. "Îmânını zor kurtarabildi" şeklinde anladım.

(Hatıralar,sf 601) 

Not: Hulki Demiray beyin hocamızla ilgili hatıralarından bir bölüm alıntı yapılmıştır.

KÂSIM ARVÂS

Mubârekleri ziyarete gitmişdik."sık sık gelin efendim" dediler.Bende, "siz meşgûlsünüz efendim" deyince, "size kapımız her zemân açık. Sizde Seyyid Fehîm hazretlerinin kokusu var, bizde de Efendi Hazretlerinin kokusu var, ikisi bir araya gelince nûrun alâ nûr olur", buyurdular.

Mubârekler bizim eve teşrif etmişlerdi. " Efendi hazretleri kıyâmete kadar zuhûr edecek her şeyi bize anlatdılar"buyurdu. Ben de, "bir tâne lütfeder misiniz?" dedim. "Müsa'ade yok efendim" buyurdular.

Mubârekler bir def'asında bize teşrif etmişlerdi. Ben de,"efendim evimiz sizindir" dedim. Onlar da tebessüm edip, "çok cömerdsiniz" dediler ve Enver ağabeğe dönerek, "Enver beğ gördünüz mü, Kâsım efendi evi bize hediyye etdi" dediler. Sonra bana dönerek, "aldım kabûl etdim, ben de size hediyye etdim" buyurdular.

(Hatıralar,sf 897)