Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

Mevlânâ *Hâlid-i Bağdâdî* hazretleri rahmetullahi aleyh öyle büyük bir *Zât*’dır ki, eğer Efendimiz aleyhisselâmdan sonra peygamber gelmesi *Câiz* olsaydı, o hâliyle *Peygamber* olurdu.

Yâni bütün *Kemâlât-ı nübüvvet* kendisinde mevcutdu. Sâdece o *Mansab* verilmemişdi, yâni o *Mertebe* verilmemişdi. 

Mansab ve mevkî verilmemiş, ama *Kemâlât*’ı verilmiş. O hâliyle *Peygamber* olurdu. O kadar büyük *Evliyâ* idi Mevlânâ Hâlid hazretleri.

● ● ●

Geçen gün *Enver âbi*’ye söyledim. Şimdi insanlar *Nefs-i mücessem* olmuş. Yâni *Nefs*’ler, cisim olmuş, *İnsan* şeklinde görülüyor. 

*Nefs*’in elinden kurtulmak ise çok *Zor*. Ancak, bizim arkadaşlar *Nefs*’inden kurtulmuşdur. 

*Enver âbi*’yi tanımak ve bizim *Kitap*’ları bilmek ve okumak, çok büyük *Ni’met*’dir. Neden? Çünkü bu kitapların hepsi, *Ehl-i sünnet* âlimlerinin yazılarıdır.

Onların *Kitap*’larından alınmış, yazılmışdır. *Allah Adamları*'nın yazıları bunlar kardeşim. Bu kitapları okumak kime *Nasîb* olursa, ne kadar *Bahtiyâr*’dır. Çok sevinsin. 

Sizinle müsâfeha edelim kardeşim, *Tekrâr-ı hasen*’dir. Benim için sizinle müsâfeha etmek ne *Şeref*’dir. Nerde bulacağız bu devirde, böyle mübârek *Müslümân*’ları. 

Bizim *Kitap*’larımız, Allahü teâlânın *Sevdiği* kullarının yazılarıdır kardeşim. Ben bâzen, yeri gelince diyorum ki: 

*Bizim kitaplarımız çok kıymetli, çoook. Her kitapdan daha kıymetlidir*. Peki niçin çok *Kıymet*’lidir? 

Çünkü bizim *Kitap*’larımızın içinde, *Bana* âit bir *Yazı* yok da onun için efendim. Hep o *Büyük*’lerin yazıları. Onun için kıymetli. 

Bize âit yazılar, *Pırlanta*’nın yanında, *Cam parçası* gibidir. Bizim *Kitap*’larımızda eğer bana âit birkaç satır *Yazı* olsa, pırlantaların arasına *Cam* parçalarını karışdırmış oluruz. 

O zaman hiç *Kıymet*’i kalmaz. Elhamdülillah, bize âit hiçbir *Yazı* yok. Nasıl olsun ki efendim. *Büyük*’lerin meydânında *Küçük*’lerin ne işi var?.

Nûh aleyhisselâmın gemisi

 Nûh aleyhisselâmın gemisi Recebin onuncu günü hareket etti. Muharremin onuncu günü durdu. Geminin uzunluğu binikiyüz zira' [600 metre], eni altıyüz zira' [300 metre] idi. Ve üç kat idi.

(Seyyîd Abdülhakîm Arvâsî kuddise sirruh)

Nuh aleyhisselâma îman edenler

 Nûh aleyhisselâma îman eden üç oğlu ile seksen insandır ki, bunlara Eshâb-ı seb'în derler. Bu seksen kişi bilâ veled [çocuksuz] vefât ettiler. Ancak Nûh aleyhisselâmın üç oğlu kaldı. Bütün insanlar bunlardan türedi.

(Seyyîd Abdülhakîm Arvâsî kuddise sirruh)

Peygamber efendimizin ilmi

 Peygamber efendimizin (sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem) ilmi başlıca iki kısımdır: Biri zahir, diğeri batın ilmidir. Zâhir ilmi ikidir: Biri arz,biri semâvât. Arz ilmi yüzyirmi dörttür. Semâvât [gökler] ilmi yirmidir. Bâtın ilmi yirmi dokuzdur. 

(Seyyid Abdülhakîm Arvâsî kuddise sirruh)

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

Elhamdülillah, sizin gibi *Mücâhid*’lerle müsâfeha edince, hep içimden, kalbimden; *Yâ Rabbî! Şu kardeşimin hürmetine, benim günâhlarımı affeyle!* diye duâ ediyorum kardeşim. 

*Ene celîsü men zekeranî!* buyuruyor Allahü teâlâ. Ne demek bu? Yâni *Ben*, her zaman ve her yerde, Beni *Zikr* edenlerin yanında bulunurum, demekdir.

Allahü teâlâ, her zaman ve her yerde *Hâzır* ve *Nâzır*’dır. Yâni merhameti, rahmeti *Hâzır* olur. Ama *Zikr* edenlere, *Rahmet*’le ve *Muhabbet*’le tecellî eder. 

● ● ●

Bir gün Cumâ namâzına *Eyüp câmii*’ne gitdim. Seyyid Abdülhakîm Efendi hazretleri *Vaaz* verecek. Câmi *Tıklım tıklım* dolu, oturacak *Yer* yok. Oturacak yer bulamadım.

Abdülhakîm Efendi hazretleri, bir *Rahle*’nin yanında oturuyordu. Ben de gitdim, tam Mübâreğin *Karşısı*’nda, cemâatin *Önünde* diz çöküp oturdum.

*Yâsîn* kelimesinin mânâsını anlatıyordu. *Ey benim bahr-i yakînimin sebbâhı olan Habîbim. Benim rahmet deryâmın dalgıcı olan Habîbim!* diye başladı anlatmağa. 

*Yetmiş Sene* oldu. Bunu hâlâ unutmamışım. Ben rahlenin tam önünde oturuyorum. *Askerî* talebeyim. Biraz sonra, *Dersimiz burada kalsın!* dedi. 

Ben icimden; *Ne çabuk bitdi?* dedim. Meğer *Bir Sâat* sürmüş. Bana, sanki *Beş Dakîka* gibi geldi. 

Kapıdan çıkarken ayakkabılarımı bağlıyordum ki;

*Küçük efendi, ben seni sevdim. Bizim evimiz yukarıda, mezarlığın arasındadır. Arada bir gel, seninle sohbet ederiz*, diye bir ses işitdim. 

Meğer bunu diyen, Efendi hazretleriymiş. Beni ilk görüşde, *Seni sevdim!* dedi. Hâlbuki evliyânın *Sevgi*’sine kavuşmak için *Yirmi* sene, *Otuz* sene *Hizmet* etmek lâzımdır. 

Beni ise, daha ilk görüşde, *Küçük efendi, ben seni sevdim!* dedi. Neden? Çünkü *Kalb*’i okur onlar. Ben de, *Baş üstüne!* dedim. O günden beri Efendi hazretlerinden *Feyz* aldık kardeşim, çok şükür.

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

*Komşu*’ya eziyet etmek *Harâm*’dır kardeşim. Seâdet-i Ebediyye’de *Komşu Hakkı*, bir sahîfe anlatılıyor. 

Komşu olsun, olmasın, *Din kardeşine eziyet eden, Kâbeyi yıkmış gibi günâha girer!* diyor Peygamber Efendimiz. 

Din kardeşinin *Kalb*’ini kıran, *Kâbe*’yi yıkmış gibi günâha girer. Bir de şimdiki *Komşu*’lara bakın. 

Gürültü yapıp, diğer komşuları *Râhat*’sız ediyorlar. Eskiden bir kimse evini *Tâmir* edeceği zaman, komşusuna *Haber* verirmiş. 

Yâni,  *Komşu, hayrlısı ile evde biraz tâmirat yapacağım!* deyip izin alır, öyle *Tâmir*’ini yaparmış. Nerde şimdi öyle komşu? İnsan hakkı *Yok* olmuş. 

Bırakın *Komşu*’luğu, şimdi *Din Kardeş*’liği bile kalmadı! Peki, ne yapacağız? Hiç kimseye bir *Zarar* vermiyeceğiz. 

Niçin sâdece *Din kardeşi* demiyoruz da, *Komşu hakkı* diyoruz? Çünkü *Yahûdî* komşu da olur, *Hristiyân* komşu da olur. 

Onların da *Komşu*’luk hakkı var. Yahûdî komşuyu da incitmiyeceğiz. Hep *Tatlı* söyliyeceğiz, *Olgun* hareket edeceğiz. Nerde şimdi, nerdeee? 

Şimdiki insanlar ne *Komşu hakkı* biliyorlar, ne de *Din kardeşliği*’nden haberleri var. Mâmafih yine de hâlimize *Şükür*’ler olsun kardeşim. 

 

Eskiden; *Ev alma, komşu al*, denirdi. Müslümânların arasında oturmak *Mühim*’dir. Müslümânın oturduğu evden *Feyz* yayılır, *Nûr* yayılır. Bu, sokağa da *Te’sîr* eder. 

Meselâ bizim *Sokak*’da, hemen hemen her evde *Âbiler* var. Hepsinden *Nûr* yayılıyor. Kur’ân-ı kerîm *Mekteb*’i var. Böyle mahalle hiç *Terk*’edilir mi? 

Bu *Sokak*’da oturanlara *Müjde*’ler olsun. *Âbiler*’den biri, bu sokakdan taşınmış, *Karagümrüğe* gitmiş. Bunu duyunca çok *Üzüldüm* kardeşim.

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

*Mazhar-ı Cân-ı Cânân* hazretleri, tanıdıklarından birine, bir *Mektûb*’unda şöyle yazıyor: Sizin, *Ömre*’ye gitmeye karar verdiğinizi işitdim. 

Sizin gibi, her *Hâli* islâmiyete *Uygun* olan ve bir mürşid-i kâmili görerek kalbi *Nûr*’lanmış olan bir zâtın, bu *Karar*’ını işitince çok şaşırdım. 

Çünkü *Nâfile* hacca, yâni *Ömre*’ye gidecekmişsiniz. Bir kerre bu, *Farz* olan bir hac değil, *Nâfile* hacdır. *Ömre*’ye niçin gideceksiniz? 

Zâten *Fakîr*’siniz. Fakîr olana, hac zamânı olsa bile, hac *Farz* olmaz. Hem ananız babanız *Hasta*, evde yatıyorlar. Onların *Hak*’ları var. 

Onları böyle *Bırakıp* da nereye gidiyorsunuz? *Zevce*’nizin haklarını da *Ayak*’lar altına alıp *Nere*’ye gidiyorsunuz? Böyle diyor mübârek zât. 

Ne kadar doğru kardeşim. Nâfile *İbâdet* yapmak için ana-baba hakkı *Çiğneniyor*. Ailesinin, zevcesinin hakkı *Ayak*’lar altına alınıyor. 

Sonra, yollarda namazlar *Kazâ*’ya kalıyor. Hâlbuki bir *Farz*’ı yapmıyan kimse, *Bin*’lerle nâfile ibâdet yapsa, o *Farz*’ı ödiyemez. 

Farz, o kadar *Mühim* kardeşim. Bizim *Müjdeci Mektuplar* kitâbında yazılı bu. *Farz*’ların yanında nâfileler, *Deniz* yanında bir *Damla* su bile değildir, buyuruyor. 

● ● ●

Allahü teâlânın kazâsına *Rızâ* lâzımdır kardeşim. *Kazâ* ve *Kader* meselesi, *Esrâr-ı ilâhî*’dir. Yâni Allahü teâlânın *Sır*’larından bir *Sır*’dır. 

Bunun üzerinde konuşmayı, hadîs-i şerîfler *Men* etmişdir. Yâni *Kazâ* ve *Kader*’den bahsetmek şer’an *Yasak*’dır. 

Bu meselede, *Ehl-i sünnet* âlimleri ne demişse, onu öğrenip *İnanmak*’dan başka çâre yokdur. Kafa yormak, düşünmek, mantık yürütmek *Doğru* değildir.

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

Peygamber Efendimiz; *Kıyâmetde Cehennemin en derin çukuruna, dîni yanlış anlatan ve kendileri ibâdet yapmıyan din adamları gidecek*, buyuruyor. 

Dünyâda en zor iş, Karar vermekdir. Yâni, Peki mi diyecek, Hayır mı? Eğer, Peki denmesi îcab eden yerde, Allah korusun Hayır derse, Küfr’e girer. 

Hayır denmesi îcab eden yerde Peki derse, îmânı Gider, Allah korusun. Onun için, bu dünyâda bun-dan daha Mühim ve daha Zor bir iş Yok’dur. 

*Âlim*, çok kitap okuyan, çok şey bilen kimse değil, *Hakk*’ı *Bâtıl*’dan ayıran kişidir. Yâni bu *Eğri*, bu *Doğru*, veyâhut da, bu *Sevilir*, bu *Sevilmez* diyebilendir. 

Dolayısıyla, çok *Kitap* okuyan, çok büyük *Âlim* olur diye bir kâide yokdur. Peki efendim, *Âlim* kime denir? Anlatayım:

Şimdi bu odanın her tarafı *Raf* olsa ve bu raflarda binlerce *Kitap* olsa, bir kimse de, bu kitapların hepsini *Okumuş* olsa. 

Eğer ki, bu *Doğru*, bu *Yanlış* veyâ şu *Sevilir* şu *Sevilmez* diyemiyorsa, bu kimse *Âlim* değildir. 

Çünkü *İlim*’den maksat, bu *Doğru*, bu *Eğri* diyebilmekdir. Veyâhut da bu *Yanlış*, bu *Doğru* diye ayırabilmekdir. 

Yâni *Hak* olanı *Bâtıl* olandan ayırmakdır. Bunu da, ancak *Ehl-i sünnet* âlimi yapabilir. Yoksa çok *İlim* sâhibi, çok *Amel* sâhibi değil. 

Bu iş, kendi kendine *Okumak*’la da olmaz. Peki, nasıl olur? Bu, ancak bir *Mürşid-i kâmil*’in anlatmasıyla, öğretmesiyle olur. 

● ● ●   

*Cömert*’lik, güzel bir huydur kardeşim. *Mekkî Efendi* de anlatırdı. Derdi ki: 

*Cömert*’lik, Cennetde olan bir *Ağaç*’dır. Bu ağacın kökü *Cennet*’de, dalları ise *Dünyâ*’dadır. Bu dallar, *Cömert*’leri kendilerine yapıştırır.

Ve *Cennet*’e çekerler. Onlar, istese de, istemese de o *Dallar*’a yapışırlar. Çünkü kendi *İrâde*’leriyle olmaz bu iş. *Mıknatıs*’ın metali çekdiği gibi çekilirler. 

*Cimri’lik* de öyle bir *Ağaç*’dır. Onun da kökü *Cehennem*’de, dalları *Dünyâ*’dadır. Bu dallar da, *Cimri*’leri kendine yapıştırır ve *Cehenneme* çeker.

Yine *Mıknatıs* gibi. *Mekkî âbi* böyle anlatırdı efendim.

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

Ben *Lise*’de iken, okul *Birinci*’siydim. Onun için, her yerde *Ben* konuşayım, herkes *Beni* dinlesin, isterdim. 

Bir *Apartman* görsem, veyâ bir *Araba* görsem, hemen içimden; *Bu, benim olsa*, derdim. Buna, *Enâniyet* denir. Şimdi *Benlik* diyorlar. 

Ama Efendi hazretlerini tanıyınca, bu *Hâl*’ler gayb oldu, gitti. *Kibir* ve *Azamet*, Allaha mahsûsdur. Nitekim Allahü teâlâ; *Gururlu’yu ve Kibirli’yi yakarım!* buyuruyor. 

● ● ●

*İmâm-ı Şâfi’î* hazretlerine; İmâm-ı Mâlik hazretlerini nasıl bilirsin? diye sormuşlar. İmâm-ı Şâfi’î hazretleri cevâben; *O, çok büyük âlimdir*, demiş.

Çünkü bir gün, Ona, *Seksen*’den fazla *Suâl* sordular. Bu suâllerin yarıdan fazlasına; *Bilmiyorum, araşdırayım, öğrenince bildiririm*, diye cevap verdi. 

Onun bu *Bilmiyorum* sözünden, büyüklüğünü anladım, buyurmuş. 

Şimdi herkes, her *Aklı*’na geleni söylüyor, yazıyor. Hâlbuki söylediklerinin ve yazdıklarının *İslâmiyet*’le hiç alâkası yok. *Kendi* kafasından çıkan şeyleri yazıyor.

Biz, bir *Kelime* yazabilmek için, kaç tâne *Kitap* karışdırıyoruz, defâlarca *Tashîh* yapıyoruz. 

Başka yerde, başka bir *Şey* görünce, tekrar değişdiriyoruz. Allah’ın dîninde *Söz* söylemek kolay mı? 

İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bâzı *Mektup*’larında bunu bildiriyor. 

Diyor ki: Bir kimse, senin *Üstâd*’ının bir sözünde bir *Kusûr* bulursa, sen de onu *Beğenir*’sen, onu *Sever*’sen, sen de *Köpek*’den daha aşağı olursun, diyor. Böyle buyuruyor kardeşim

Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretlerinden sohbetler

 *Hüseyin Hilmi bin Saîd hazretleri buyuruyor ki:*

Bu *Büyük*’lere kavuşan, hattâ bunların *Sâdık* talebelerine kavuşan, kurtulur efendim. *Nebî, Sıddîk ve Selmân, Kâsım, Ca’fer, Bistâmî* diye gelen bu büyüklerin çok üstün bir *Âdet*’leri vardır. 

Bu, diğer hiçbir *Yol*’da yokdur. Diğer yollarda olanlar, kendilerini sevenleri ana caddeye çıkartırlar ve *Bu yolun sonu Cennetdir, devâm et, çalış, Cennete gir!* derler. 

Onlar da çalışırlar. Kavuşan kavuşur, kavuşamıyan *Yol*’da kalır. Bu yolun *Büyük*’leri ise böyle değildir. Bu yolun büyükleri, kendilerini sevenlerin *Eli*’nden tutar.

*Kolu*’na girer, *Cennet*’in içine sokuncaya kadar bırakmazlar. Hattâ *Kendi Cenneti*'ni de ona gösterip; *İşte, şu köşk senin!* der, sonra bırakırlar. 

● ● ●  

İnsan oğlunun tek sermâyesi, *Âciz* olmasıdır. İnsan âhirete giderken ne *Malı*’nı, ne *Mülkü*’nü, ne çoluk çocuğunu, hiçbir *Şeyi*’ni götüremiyor. Sâdece Allah için olan *Amel*’lerini götürüyor. 

Seyyid *Tâhâ-i Hakkârî* hazretleri, Seyyid Fehîm Arvâsî hazretlerine; *Bize ne getirdin?* diye sormuş. Seyyid Fehîm hazretleri de; 

*Size, sizde olmıyan birşey getirdim, günâhlarımı getirdim*, demiş. Biz Cenâb-ı Hakka ne götüreceğiz? Dağlar kadar *Günâh*’lar, Everest Tepesi kadar *Kusûr*’lar. 

● ● ●  

Mürşid *Olgun*, mürîd *Uygun* olunca, yâni mürşid, kâmil ve mükemmil olunca, mürîdde de *Sevgi* ve *Muhabbet* varsa, *Sene*’lerin işi, *Sâat*’lere ve *Sâniye*’lere döner. Mürşid-i kâmilin bir *Bakış*’ı yeter. 

Diğer *İlimler*’de de aynı kâide vardır. Yâni *Hoca*, mâhir ve müşfik olursa, *Talebe* de zekî ve çalışkan olunca, öğrenilmiyecek hiçbir *İlim* yokdur. 

Efendi hazretleri bize husûsî *Emek* verirdi. Biz ne öğrendiysek, hepsini *Efendi*’den öğrendik kardeşim.

KÂMUS

Eskiden ilm ehlinin başvuru lugati idi; Kâmus-i Okyanus, kısaca Kâmus.

Merhum Süleyman Kuku Efendi (rahmetullahi teâlâ aleyh);

“Kâmus okuyan belki âlim olmaz, ama çok büyük malumat sahibi olur”

demişlerdi.

İş bu Kâmus’un tercemesi (Osmanlı Türkçesi) de mevcud olub, isteyen internetten e kitab olarak bulabilir. Biz, Toronto Üniversitesi kütüphanesinden bulduk.

Meraklısına tavsiye ederiz.

(Dursun Cihan)

Not: Bu eser  Yazma Eserler kurumunca basılmıştır.