Hüzün ve keder

 “Kulun günâhları çoğalıp bunlara keffâret olacak ameli de bulunmadığı zaman, Allâhü Teâlâ günâhlarına keffâret olması için ona hüzün ve keder verir.” 

(Hadîs-i Şerîf, Müsned-i Ahmed bin Hanbel)

Nereden geldiği bilinmeyen keder

 Ebû Osman hazretlerine; "İnsanların içine nereden geldiği bilinmeyen keder nasıl çöker?" diye sorulunca, cevaben; "Ruh, insanın işlediği günahları ve kötülükleri unutmaz. Nefs ise bunları unutur. Ruh, nefsin mahvolduğunun farkına varır ve bu sebeple insanın içine bir keder çöker. İnsan bunun sebebini anlayamaz" buyurmuştur. 

Hüzün ikidir

 İbrahim Edhem rahmetullahi aleyh şöyle buyurdu:

Hüzün ikidir:

Biri senin lehinedir,

Diğeri ise senin aleyhinedir.

● Senin lehine olan hüzün senin ahiret ve onun hayrı için üzülmendir.

● Senin aleyhine olan hüzün, senin dünya ve zineti için üzülmendir.

[İbn Ebi'd-Dunya, el-Hemm Ve'l-Huzn no: 31]

Hüzün ve gam

 Bir kimse de ki hüzün ve gam vardır, onda cem'iyyet ve huzûr râyihası vardır. Hâcegân'ın (kaddesallahu teâlâ ervahahüm), işi [hali,tavrı] ekseriyâ böyle idi.

(Mevlânâ Abdurrahman Câmî kuddise sirruh)