Sual: 32 farz nelerdir?
CEVAP
Her müslümanın, otuz iki farzı bilmesi lazımdır. 32 farz şunlardır:
İmanın şartı: Altı (6)
İslamın şartı: Beş (5)
Namazın farzı: Oniki (12)
Abdestin farzı: Dört (4)
Guslün farzı: Üç (3)
Teyemmümün farzı: İki (2)
Teyemmümün farzına üç diyenler de vardır. Bu zaman, hepsi 33 farz olur.
İmanın şartları (6)
1- Allahü teâlânın varlığına ve birliğine inanmak.
2- Meleklerine inanmak.
3- Allahü teâlânın indirdiği Kitaplarına inanmak.
4- Allahü teâlânın Peygamberlerine inanmak.
5- Ahiret gününe inanmak.
6- Kadere, yani hayır ve şerlerin (iyilik ve kötülüklerin) Allahü teâlâdan olduğuna inanmak.
İslamın şartları (5)
7- Kelime-i şehadet getirmek.
8- Her gün beş kere vakti gelince namaz kılmak.
9- Malın zekatını vermek.
10- Ramazan ayında her gün oruç tutmak.
11- Gücü yetenin ömründe bir kere hac etmesidir.
Namazın farzları (12)
A- Dışındaki farzları altıdır. Bunlara şartları da denir.
12- Hadesten taharet.
13- Necasetten taharet.
14- Setr-i avret.
15- İstikbal-i Kıble.
16- Vakit.
17- Niyet.
B- İçindeki farzları da altıdır. Bunlara rükün denir.
18- İftitah veya Tahrime tekbiri.
19- Kıyam.
20- Kıraat.
21- Rüku.
22- Secde.
23- Ka’de-i ahire.
Bazı âlimler, iftitah tekbirinin, namazın dışında olduğunu söylemişlerdir. Bunlara göre, namazın şartları 7, rükünleri ise 5 olmaktadır.
Abdestin farzları (4)
24- Abdest alırken yüzü yıkamak.
25- Elleri dirsekleri ile birlikte yıkamak.
26- Başın dörtte birini mesh etmek.
27- Ayakları topukları ile birlikte yıkamak.
Guslün farzları (3)
28- Ağzı yıkamak.
29- Burnu yıkamak.
30- Bütün bedeni yıkamak.
Teyemmümün farzları (2)
31- Niyet etmek.
32- İki elin içini temiz toprağa sürüp, yüzün tamamını mesh etmek.
Tekrar elleri temiz toprağa vurup, önce sağ ve sonra sol kolu mesh etmek.
Teyemmümün farzı üçtür diyenlere göre, bu son ikisi, iki ayrı farz olarak söylenir.
Sual: 54 farz hangileridir?
CEVAP
İslam âlimleri, her müslümanın öğrenmesi, inanması ve tâbi olması lazım olan farzlardan elli dört adedini seçmişlerdir. 54 farz şunlardır:
1- Allahü teâlâyı bir bilip, Onu hiç unutmamak. [Yani her şeyi İslamiyet’e uygun yapmaya çalışmak.]
2- Helalinden yiyip içmek.
3- Abdest almak.
4- Her gün vakti gelince, Beş vakit namaz kılmak.
5- Hayzdan, nifastan ve cünüplükten gusletmek.
6- Kişinin rızkına, Allahü teâlânın kefil olduğuna inanmak.
7- Helalinden temiz elbise giymek.
8- Hakka tevekkül ederek çalışmak.
9- Kanaat etmek.
10- Nimetleri için, Allahü teâlâya şükretmek [nimetlerini emrolunan yerlerde kullanmak].
11- Kaza ve kadere razı olmak.
12- Belalara sabretmek [isyan etmemek].
13- Günahlardan tevbe etmek.
14- İhlasla ibadet etmek.
15- İslam düşmanlarını düşman bilmek.
16- Kur'an-ı kerimi dört delilden biri bilmek.
17- Ölüme hazırlanmak yani farzları yapıp haramlardan kaçarak imanla ölmeye çalışmak.
18- Allahü teâlânın sevdiğini sevip, sevmediğini sevmemek ve bundan kaçmak. [Buna Hubb-i fillah ve buğd-i fillah denir.]
19- Ana babaya iyilik etmek.
20- Gücü yetenlerin, imkanı nispetinde dinin emirlerini yaymaya çalışması.
21- Mahrem olan salih akrabayı ziyaret etmek.
22- Emanete hıyanet etmemek.
23- Daima, Allah’tan korkarak, haramlardan sakınmak.
24- Allah’a ve Resulüne itaat etmek. [Yani her şeyi İslamiyet’e uygun yapmak]
25- Günahtan kaçıp, ibadet ile meşgul olmak.
26- Hükümdara karşı gelmemek.
27- Âleme ibretle bakmak.
28- Allahü teâlânın varlığını tefekkür etmek.
29- Dilini haram, fuhuş olan sözlerden korumak.
30- Kalbini dünyanın faydasız şeylerinden, zararlı isteklerinden temizlemek
31- Hiç kimseyi alay etmemek.
32- Harama bakmamak.
33- Hep sözüne sadık olmak.
34- Kulağını fuhuş söz ve çalgıdan korumak.
35- Farzları ve haramları öğrenmek.
36- Tartı, ölçü aletlerini, doğru olarak kullanmak.
37- Allahü teâlânın azabından emin olmayıp daima korkmak.
38- Allahü teâlânın rahmetinden, ümidini kesmemek.
39- Müslüman fakirlerine zekat vermek ve yardım etmek.
40- Nefsin haram olan isteklerine uymamak.
41- Aç olanı Allah rızası için doyurmak.
42- Yetecek kadar rızık [yiyecek, giyecek ve ev] için çalışmak.
43- Malının zekatını, ürünlerinin uşrunu vermek.
44- Âdetli ve lohusa halinde bulunan hanımı ile ilişkide bulunmamak.
45- Kalbini günahlardan temizlemek.
46- Kibirli olmaktan sakınmak.
47- Yetim çocuğun malını korumak.
48- Genç oğlanlara, şehvete sebep olacak durum ve hareketlerden uzak durmak
49- Günlük vakit namazlarını kazaya bırakmamak.
50- Şirk koşmamak.
51- Zinadan kaçınmak.
52- Alkollü içki içmemek.
53- Boş yere yemin etmemek.
54- Haksız yere, zulümle yani gayrimeşru olarak başkasının malını almamak. Kul hakkından korkmak. [En önemli kul hakkı ve azabı en çok olan, akrabasına ve emri altında olanlara emr-i maruf yapmamak, bunlara din bilgisi öğretmemektir. Bid'at sahibinin, Ehl-i sünnet itikadını değiştirmesi, dini, imanı bozması da böyledir.
Sual: Büyük günahlar nelerdir?
Cevap: Ve dahi, günah-ı kebairin, yani büyük günahların nev’i pek çoktur. Bu mahalde, 72’si beyan olunmuştur:
1- Haksız yere adam öldürmek.
2- Zina etmek.
3- Livâta etmek, her dinde haramdır.
4- Şarap ve her türlü alkollü içkileri içmek.
5- Hırsızlık etmek.
6- Keyif için, uyuşturucu madde yemek, içmek.
7- Başkasının malını cebren almak. Yani gasp etmek.
8- Yalan yere şahadet etmek.
9- Ramazan orucunu, özürsüz, müslümanların önünde yemek.
10- Riba, yani faiz ile mal, para almak, vermek.
11- Çok yemin etmek.
12- Valideynine âsî olmak, karşı gelmek.
13- Mahrem ve salih akrabaya sıla-i rahmi terketmek.
14- Muharebede, harbi terkedip düşmandan kaçmak.
15- Rızası olmadan yetimin malını yemek. (Yetimin vasisinin, bunun malından yemesi ve kullanması caizdir. Başkasına yedirmesi ve fıtrasını vermesi ve kurbanını kestirmesi caiz değildir.)]
16- Terazisini ve ölçeğini, hak üzere kullanmamak.
17- Namazı vaktinden önce ve sonra kılmak.
18- Mümin kardeşinin gönlünü kırmak.
19- Resûlullahın “sallallâhü aleyhi ve sellem” söylemediği sözü söylemek ve ona isnad eylemek.
20- Rüşvet almak.
21- Hak şahadetten kaçınmak.
22- Malının zekatını ve öşrünü vermemek.
23- Gücü yeten kimse, münkeri, günah işliyeni görünce, men’ etmemek.
24- Canlı hayvanı ateşte yakmak.
25- Kurân-ı azim-üş-şanı öğrendikten sonra, okumasını unutmak.
26- Allahü azim-üş-şanın rahmetinden ümitini kesmek.
27- Müslüman olsun, kâfir olsun, insanlara hıyanet etmek.
28- Hınzır (domuz) eti yemek haramdır.
29- Resûlullahın Ashâbından “Rıdvânullahi teâlâ aleyhim ecma’în” her hangi birisini sevmemek ve sövmek.
30- Karnı doyduktan sonra yemeye devam etmek haramdır.
31- Avretler, erinin döşeğinden kaçmak.
32- Avretler, erinden izinsiz ziyarete gitmek.
33- Bir namuslu kadına, fahişe demek.
34- Nemime, yani müslümanlar arasında söz taşımak.
35- Avret mahallini başkasına göstermek. [Erkeğin göbekle diz arası, kadının saçı, kolu, bacağı avrettir.] Başkasının avret yerine bakmak.
36- Ölmüş hayvan eti (leş) yemek ve başkasına yedirmek. Dinimizin bildirdiğine uymıyarak öldürülen hayvanlar da leş olur.
37- Emanete hiyanet etmek.
38- Müslümanı gıybet etmek.
39- Hased etmek.
40- Allahü azim-üş-şana şirk [ortak] koşmak.
41- Yalan söylemek.
42- Kibirlilik, kendini üstün görmek.
43- Ölüm hastasının varisten mal kaçırması.
44- Bahil, çok hasis olmak.
45- Dünyaya [haramlara] muhabbet etmek.
46- Allahü teâlânın azabından korkmamak.
47- Haram olanı, haram itikat etmemek.
48- Helal olanı, helal itikat etmemek.
49- Falcıların falına, gaybdan haber vermesine inanmak.
50- Dininden dönmek, mürted olmak.
51- Özürsüz, başkasının kadınına, kızına bakmak.
52- Avretler, er libası giymek.
53- Erler, avret libası giymek.
54- Harem-i Kâbede günah işlemek.
55- Vakti gelmeden ezan okumak ve namaz kılmak.
56- Devlet adamlarının emirlerine, kanunlara âsî olmak, karşı gelmek.
57- Ehlinin mahrem yerlerini, anasının mahrem yerine benzetmek.
58- Ehlinin anasına sövmek.
59- Birbirine silah ile nişan almak.
60- Köpeğin artığını yemek, içmek.
61- Ettiği iyiliği başa kakmak.
62- Erkeklerin harir [ipek] giymesi.
63- Cahillik üzerinde ısrar etmek. [Ehl-i sünnet itikadını, farzları, haramları ve lüzumlu olan her bilgiyi öğrenmemek.]
64- Allahü teâlâdan ve İslamiyetin bildirdiği isimlerden başka şey söyleyerek yemin etmek.
65- İlimden kaçmak.
66- Cahilliğin musibet olduğunu anlamamak.
67- Küçük günahı, tekrar işlemekte ısrar etmek.
68- Zaruri olmayarak, kahkaha ile çok gülmek.
69- Bir namaz vaktini kaçıracak zaman kadar cünüp gezmek.
70- Adetli ve lohusa halinde, avretine yakın olmak.
71- Teganni eylemek. Ahlaksız şarkıları söylemek. Müzik, çalgı aletleri kullanmak.
Hindistanın büyük âlimlerinden mirza Mazhar-i Can-ı Canan, Kelimat-i tayyibat kitabında, fârisî olarak diyor ki (Her çalgıyı çalmak ve dinlemek, söz birliği ile haramdır. Yalnız, ney çalmak için mekruh ve düğünlerde def, [davul] çalmak için mubah denildi. [Kur’ân-ı Kerîmi ve ezanı teganni ile okurken, mânâ değışır veya harf tekerrür ederse, haram olur. El-fıkhu alel mezahib’de diyor ki (Teganni ile ezan okumak haramdır. Bunu dinlemek caiz değildir.) Mevzun sözü mevzun ses ile okumaya ve dinlemeye teganni veya sima denir.
Teganni, güzel, hoşa gidecek sesle okumaktır. Kur’ân-ı Kerîmi, ezanı, mevlütü, ilâhîleri teganni ile okumak iki türlü olur:
1- Sünnet olan, sevap olan teganni. Tecvid ilmine uygun okumaktır. Böyle teganni, kalplere, ruhlara kuvvet vermektedir.
2- Memnû olan, haram olan teganni, musiki perdelerine, notalarına uyarak, elhan ile okumaktır. Böyle teganni, harfleri, kelimeleri bozuyor. Manayı değiştiriyor. Böyle okuyanların nagmeleri, nefs-i emmareye hoş, tatlı geliyor. Nefslerine maglub kimseleri ağlatıyor, zıplatıyor. Manalardan haberleri olmuyor. Kalpleri, ruhları, gafletten, hastalıktan kurtulamıyor.
