MÜZEKK-İN NÜFUS DERSLERİ
Amelleri kötü olan ölü, münkir ve nekirin heybetinden ve korkusundan aklını şaşırır ve esasen sağlığında da yalancılığı âdet edinmiş olduğundan, orada da yalan dolanla işi atlatacağını sanır ve kurtulmak ümidiyle: (Rabbim sizsiniz, peygamberim de sizsiniz.) der. Melekler yanıldın yâ melun, diye haykırarak ellerindeki topuzla bir kere vurunca kendinden geçer ve feryada başlar, biçare kurdun peşine düştüğü hayvan gibi çaresizce bağırır, bağırdıkça, yeryüzünde bulunan bütün canlılar duyarlar, yalnız âdemoğulları ile cinniler gafletleri dolayısı ile onun feryadını işitmezler.
Biraz kendisine gelip, doğrulmak istediği zaman hitab-ı izzet gelir:
— Vurun şu meluna ki, dünyada iken de beni daima unuturdu.
Melekler, bir daha vururlar. Bu vuruş, birinciye hiç benzemez. Biraz daha yatar ve kendisine gelir:
— Sağ yanına bak, derler.
Bakar ve cennetin lâtif makamlarını ve nimetlerini, hurilerini ve gılmanlarını görür.
Melekler, kendisine:
— Ey bedbaht! derler. Eğer, dünyada salih ameller işleseydin, Rabbinin emirlerini yerine getirseydin senin makamın da şu gördüğün cennet makamı olurdu. Şimdi, bir de sol yanına bak bakalım, derler. Ölü, sol yanma bakar cehennemin çirkin derelerini ve büyük azaplarını görerek korkmaya ve titremeye başlar.
Melekler;
— Dünyada salih amel işlemedin, nefsinin hevâsına uydun, ömrünü boş yere çürüttün, gönlünü dünya muhabbetiyle kirlettin, nefs-i emmârenin çirkin ve kötü sıfatları ile huylandın. İlk gördüğün makam senin iken elinden kaçırdın. O çirkin amellerinin cezası olarak cehennemde göreceğin azabın birazı budur. Asıl azabı kıyamette göreceksin," derler ve onu kabrine sıkıştırırlar, öyle sıkıştırırlar ki, kemikleri birbirine geçer ve melekler sol yana doğru yürür ve giderler. El-iyâzü Billâh, ölünün burnu da kıbleden döner ve o biçare ta kıyamete kadar azap içinde kalır, öyle ki, her günü bir yıla bedel olur.