Ahmed Cevdet Pâşa Kısas-ı Enbiyâ kitâbında diyor ki:
Haçlı ordusu 1099'de Kudüs'e girdi. Şehirdeki halkın hepsini, kılıçtan geçirdi. Mescid-i aksâya sığınmış olan, yetmiş binden ziyâde müslümânı öldürdü. Bunların içinde, imâmlar, âlimler, zâhidler, eli silâh tutmaz ihtiyârlar çoktu.
Hıristiyan barbarları, (Sahratullah) denilen meşhûr kıymetli taş yanındaki hazînede bulunan sayısız altın ve gümüş kandilleri ve pahâ biçilmez târihî eşyâyı yağma ettiler. Sûriyenin birçok şehri haçlıların eline geçti ve bir (Kudüs krallığı) teşekkül etti. Bu krallık ile müslumânlar arasında uzun seneler, yüzlerce muhârebeler oldu.
Nihâyet, Sultân Selâhuddîn-i Eyyûbî çeşitli savaşlardan sonra, 1186 senesinde, Hattin zaferi ile Cuma günü Kudüs'e girdi. Bir sene içinde, birçok şehirleri haçlılardan temizledi. Yüzbinlerce müslimânı esâretten kurtardı. Kudüs patrîki ve piskoposlar, papazlar, mâtem elbisesi giyerek, Avrupa'yı dolaştılar. İntikâm almak için, propaganda yapdılar.
Papa mağlûbiyyet haberini işitince, kederinden öldü. Bütün Avrupada, yeniden haçlı ordusu kuruldu. Alman İmparatoru Fredrik, Fransa kralı Filip, İngiltere kralı Rişard, göğüslerine haçlar takınarak, birer büyük ordu ile geldiler. Kudüsü alamadılar. Mısır sultânı Melik Eşref 1290 senesinde, haçlıların merkezi olan Akkâyı ve diğer şehirleri alarak, haçlı seferleri nihâyet buldu.
Kaynak: Herkese Lazım Olan İman Kitabı
